Jaarlijks treft het faillissement bijna 11.000 ondernemingen, waarvan meer dan 2.000 in Brussel. Gefailleerde ondernemers ervaren dit als een viervoudig falen: op persoonlijk, professioneel, sociaal en financieel vlak. Om deze mensen te helpen op te leven en een nieuwe start te nemen, creëerde Beci het reStart programma, met de steun van het Brusselse Gewest en Impulse Brussels. Een jaar na de lancering is de tijd rijp voor een eerste balans.
Een zorgwekkend vraagstuk in Brussel
Het in het begin van 2017 gelanceerde reStart richt zich tot gefailleerde ondernemers. Beci coördineert dit in België unieke initiatief, dat ondernemerschap een tweede kans wil bieden. “In onze ondernemerscultuur blijft mislukking een taboe. Vreemd, want uit de cijfers blijkt dat ondernemingen die na een eerste faillissement werden opgericht, succesvoller en duurzamer zijn dan de gemiddelde starter. Zulke ondernemers vertegenwoordigen een aanzienlijk potentieel aan talent voor de samenleving”, stelt Eric Vanden Bemden, reStart-adviseur bij Beci.
Dit vraagstuk neemt een aparte dimensie in Brussel, het gewest waar er in verhouding meer ondernemingen ontstaan dan waar dan ook in het land, maar waar het aantal faillissementen ook relatief hoger ligt (2.700 in 2017). Elke onderneming die overkop gaat, betekent verloren banen. Om economische en sociale redenen is het dus van groot belang om deze ondernemers weer overeind te krijgen.
Negentien presentatie- en informatiesessies werden georganiseerd om het programma bekendheid te geven. Nagenoeg 200 mensen volgden de uiteenzettingen. Er kwamen ook online pagina’s op Facebook, LinkedIn en Twitter en artikels in de nieuwsbrieven van Beci. De papieren media en de radio presenteerden reStart met lovende bewoordingen.
Eric Vanden Bemden
ReStart: sensibilisering en actie
Eric Vanden Bemden beschouwt reStart vooreerst als een sensibiliseringsprogramma: “Wij organiseren voordrachten die toegankelijk zijn voor het brede publiek, naast informatiesessies en workshops rond economische veerkracht. Er zijn ook rondetafelgesprekken met deskundigen en ondernemers die hun kijk op het fenomeen komen delen, met de bedoeling de perceptie van het faillissement in de samenleving te doen evolueren”. Henri Ford zei destijds dat “mislukken de kans is om op een slimmere manier te herbeginnen.”
Tijdens het afgelopen jaar konden vier voordrachten voor het brede publiek meer dan 400 mensen warm maken voor dit thema. En 150 personen uit een duidelijker bepaalde doelgroep namen deel aan drie rondetafelgesprekken over herstarten.
ReStart betekent ook actie, maar altijd mensgericht. Het initiatief is bedoeld om ondernemers te doen groeien en opleven met een nieuw project, als loontrekkende of zelfstandige, dankzij zowel individuele als gemeenschappelijke vormen van begeleiding, met de hulp van erkende coaches, mentors en deskundige adviseurs.
Een ReStart conferentie, op 6 juni, in Factory Forty.
Ook een follow-upfase is voorzien: tussen zes maanden en een jaar na het aflopen van het programma worden de deelnemers op een vergadering uitgenodigd om de balans op te maken. “Op die manier kunnen we het tijdens het programma ingezette actieplan opvolgen, nagaan hoe ver de ondernemer ermee staat en, zo nodig, hulp verlenen of doorverwijzen naar partners die het project een duwtje in de rug kunnen geven. Ook voor Beci is feedback belangrijk, om te weten hoe deze mensen zich redden en of ons programma efficiënt is geweest”, vertelt Eric. Beci heeft trouwens al uit de eerste groepen geleerd: “Wij hebben bijvoorbeeld beslist meer op een collectieve manier te gaan werken, want met een groep bereik je duidelijk betere resultaten dan wanneer je er alleen voor staat.” Het is ook voorzien om een ‘alumni’ netwerk te creëren, zodat alle personen die het programma hebben gevolgd, elkaar een of twee keer per jaar kunnen ontmoeten.
Aanmoedigende resultaten
Een jaar na de lancering heeft reStart al twee groepen van 15 reStarters begeleid en is met een derde bezig. Onder de vele aangeboden begeleidingsactiviteiten citeren we 25 gemeenschappelijke workshops rond technische aangelegenheden en veerkracht, 25 collectieve coachingworkshops en 26 opleidingen over zeer diverse onderwerpen (zelfkennis, persoonlijke ontwikkeling, stressbeheer, grafologie enz.). Een partnerschap met EMCC zorgde bovendien voor 64 individuele coachings, samen goed voor meer dan 300 uren.
“Wanneer het programma rond is, verwijzen we de deelnemers door naar onze partnerorganisaties, coöperaties en platformen. Zo bijvoorbeeld de Start Hub van Beci, MicroStart, Credal, Jobyourself, Atrium, Actiris …”, licht Eric Vanden Bemden toe. De cijfers van de herintegratie op de arbeidsmarkt zijn ook positief: 25% van de deelnemers van de eerste twee groepen heeft een baan als loontrekkende gevonden (in sommige gevallen ter voorbereiding van een nieuw bedrijf), 12,5% is als zelfstandige herbegonnen en 18% is een nieuw bedrijf aan het oprichten (waarvan 30% al in de laatste fase).
Commentaar van Eric: “Na de begeleiding van deze eerste groepen merken we dat alle deelnemers op menselijk vlak zeer positief hebben gereageerd. Ze kennen zichzelf beter, hebben weer vertrouwen en staan mentaal sterk!”
En daarna?
Het programma reStart gaat door. Beci wil 80 ondernemers helpen opleven. Dankzij een samenwerking met Brusselse curatoren en enkele grotere boekhoudkundige en juridische kantoren kan reStart gemakkelijker worden aangeboden aan gefailleerde ondernemers. De kandidaten zullen daarna te maken hebben met een selectiecomité. “Er bestaat een reële behoefte”, weet Eric. Volgens cijfers uit Frankrijk (van de vereniging 60.000 rebonds) heeft een oplevende ondernemer één à twee jaar nodig om weer voet aan de grond te krijgen, i.p.v. zeven jaar ongeveer. “Alles hangt af van het vermogen van de persoon om zijn zaken voor elkaar te krijgen.” De inzet van de deelnemers is van fundamenteel belang. “Ook al reikt reStart de hulpmiddelen aan, de persoon zelf staat per slot van rekening in voor de nieuwe start. Hij moet de drijvende kracht zijn van zijn eigen project”, besluit Eric.
De workshop ‘preventie van burn-out’, in het raam van het reStart programma.
Dit hebben reStarters gezegdWat vonden de deelnemers van het reStart programma? Welk voordeel hebben ze er nadien uit gehaald? Voelen ze zich beter voorbereid om de arbeidsmarkt opnieuw te integreren? Wij stelden de vraag. “Ik voelde me vermoeid, verward en gedemotiveerd, toen ik me voor reStart inschreef. De dynamiek van de groep (analyse, feedback, invalshoek, opbouwende kritiek …) heb ik bijzonder geapprecieerd. Ik kreeg te horen dat ik een goede richting had gekozen. Vandaag heb ik meer vertrouwen in mijn projecten en ideeën.” D.G. “Me inschrijven voor reStart programma was een moeilijke stap. Ik had toen heel veel moeite met mijn faillissement. Ik voelde me beschaamd om deze mislukking en vreesde de beoordeling van anderen. Dat was in feite niet gegrond. De groep heeft mij meteen onthaald en op mijn gemak gesteld. Wij zaten trouwens allemaal in hetzelfde bootje! Daardoor kon ik mijn eigen situatie relativeren. Ik heb de verscheidene opleidingen bijzonder geapprecieerd, vooral het enneagram en het zelfvertrouwen. Vandaag ben ik op zoek naar een investeerder en medewerkers om weer van start te gaan. En ik ben vastberaden om al wat ik heb geleerd maximaal toe te passen.” R.N. “Bij het begin van het reStart programma voelde ik me als een stoomketel die op springen stond. Het werk in groepsverband heeft me helpen bezinnen en veel energie en motivatie opgeleverd. Door de regelmaat van de samenkomsten hebben we werkelijk relaties kunnen aanknopen. Van reStart onthoud ik voornamelijk dat ongeacht het project, het vooral belangrijk is om erin te geloven en zich te omringen met een team waarin je kunt vertrouwen omdat het ook achter het project staat.” C.O. “Na mijn faillissement was ik volledig de kluts kwijt. Goede voornemens genoeg, maar ik wist in feite niet waar ik naartoe ging. Dankzij reStart kon ik afstand nemen en beter begrijpen wat er was gebeurd en waarom ik daarin gesukkeld was. Met de groep heb ik mijn schuldgevoel kunnen wegwerken en mijn situatie relativeren. Dankzij de verscheidene activiteiten heb ik mezelf beter leren kennen.” P. J.
“De reStart groep waarmee ik heb gewerkt, gaf me de moed om niet op te geven en zin om op te leven. Dank voor uw luistervaardigheid en empathie! Ik hoop dat mijn bedrijfsproject zal slagen en dat ik naar Beci kan terugkeren als getuige en om andere reStarters aan te moedigen.” D.O. |
“Mislukken is de kans is om op een slimmere manier te herbeginnen” Henri Ford