[genodigde artikel]
Het onderwerp is zo uitgebreid en bevat zoveel aspecten dat ik niet goed weet waar ik moet beginnen. De behoeften aan digitalisering verschillen in ruime mate voor een grote onderneming, een KMO en een zelfstandige! Maar één zaak staat vast: niemand blijft in de bedrijfswereld onverschillig voor de dringende noodzaak aan digitalisering. Bovendien is de digitale transformatie eerder een proces dat twee of drie jaar in beslag kan nemen dan een reeks duidelijk vooraf gedefinieerde taken.
Waarom dan niet vandaag al beginnen?
Met de gezondheidscrisis die fysiek contact verhindert, zagen we een sterke ontwikkeling van dematerialisatietoepassingen zoals elektronische handtekeningen met DocuSign en telewerk. De bedrijven hebben hun activiteiten moeten aanpassen om het contact te behouden tussen hun medewerkers en om vergaderingen en gesprekken op afstand te blijven voeren, dankzij de hulpmiddelen die iedereen vandaag kent: Teams (Microsoft), Slack, Hangout (Google), Zoom, WhatsApp (Facebook)…
Naast al deze technische, concrete en operationele aanbevelingen is het uitgangspunt volgens mij de openheid voor verandering en het aanpassingsvermogen (vooral van de directie), want die spreken boekdelen over de bedrijfscultuur. Een onderneming die noch van openheid, noch van aanpassingsvermogen getuigt, verhindert haar eigen digitale transformatie. Ik richt hier geen verwijt aan ‘old-school’ managers, maar ze moeten wel beseffen dat hun houding ten opzichte van verandering een negatieve impact zal hebben op de digitale transformatie van de onderneming!
Bovendien vind ik het noodzakelijk dat directies begrijpen wat er op het spel staat, wat de voordelen zijn, waarom een strategische visie van de digitale technologieën in hun sector belangrijk is en waarom ze in staat moeten zijn zichzelf en hun medewerkers op te leiden. Dit alles geeft betekenis en richting aan het geheel. Bij gebrek hieraan zou ik me afvragen waartoe al deze inspanningen dienen. Is het omdat het moet? Of omdat iedereen het doet? Volgens mij zijn zulke vage antwoorden ontoereikend en getuigen ze van een gebrek aan introspectie.
Voorbeelden van voordelen van digitalisering
Met de digitalisering winnen bedrijven aan efficiency en kunnen ze nieuwe klanten vinden voor een sterkere groei. Digitalisering verbetert ook het aanbod, door een betere luistervaardigheid naar de klant toe. Ze zorgt voor klantenbinding dankzij een betere relatie met de gebruikers, via nieuwe (digitale) kanalen. Waar het om gaat is het internaliseren van nieuwe beroepen en vaardigheden binnen de bedrijven zelf. De web-omgeving mag worden beschouwd als een kanaal en winkel tegelijk (bovendien 24/7 open), ruimer dan een e-commerce website, en waarvan het aanbod is aangepast voor Facebook / Instagram / Pinterest of een Click & Collect oplossing voor de klant. Ik kan een honderdtal mogelijkheden citeren, maar mijn aanbeveling gaat naar Shopify voor de creatie van e-commerce websites en Wix voor de implementatie van een content site.
Digitale transformatie berust op de efficiënte integratie van een aantal digitale technologieën in alle dagelijkse processen: medewerking, operationeel beheer, communicatie, marketing, verkoop, leveranciersbeheer, IT en administratie. Verloren lopen in de doolhof van de talrijke taken en projecten eigen aan een dergelijke transitie is heel gemakkelijk, mede door de keuze aan beschikbare technologieën en dienstverleners die bereid zijn de oplossingen te implementeren. De gezondheidscrisis heeft ons ertoe aangezet om dit transformatieproces te versnellen en vooral om het op een pragmatische en coherente manier uit te voeren.
Om dit toe te lichten maak ik een onderscheid tussen externe evoluties (zoals verkoop, marketing en communicatie) en interne evoluties (operationeel beheer, human resources, financiën en support).
Mijn advies voor de externe facetten:
- Omring u met bekwame deskundigen, bijvoorbeeld een communicatiebureau dat u kan begeleiden bij de aanpassing van uw aanbod. De overheid biedt steun (namelijk premies voor digitale maturiteit) als u een beroep doet op erkende deskundigen. Persoonlijk geef ik de voorkeur aan snelheid van uitvoering en onafhankelijkheid in de keuze van de partner.
- Activeer de sociale netwerken en Google voor een permanente communicatie (uurregeling, nieuwe afspraken, ideeën voor producten of diensten, klantervaringen …).
- Lanceer acquisitiecampagnes op Google, Facebook, LinkedIn en – waarom niet? – via het Belgische campagneplatform Instaon
- Blijf zichtbaar voor uw klanten: wat uw sector ook is, uw klanten moeten u gemakkelijk online kunnen vinden. Verwaarloos uw e-reputatie niet en moedig daarom de gebruikers aan om hun mening te geven over uw pagina’s. Reageer individueel op alle opmerkingen (op Google, Facebook, Trustpilot …).
Hoe zit het met diensten bij digitale transformatie?
Digitalisering beperkt zich niet tot verkoop, communicatie of marketing. Alle ondersteunende diensten zijn eveneens betrokken bij de digitale transformatie. Voorbeelden zijn de implementatie van een geïntegreerd beheerpakket (ERP), een customer relationship management tool (CRM), een human resources management informatiesysteem (HRIS), projectmanagement tools, systemen voor de dematerialisatie van loonstrookbewerking, datavisualisatie, integratie van de financiële en/of boekhoudkundige tools, implementatie van communicatie- of samenwerkingstools enz.
Enkele voorbeelden:
- Een welbekende Belgische ERP: Odoo
- Belgische CRM voor KMO’s: Teamleader
- HRIS/dematerialisatie van loonstroken: alle sociale secretariaten bieden digitale oplossingen.
- Samenwerkings- en projectbeheertools: Monday, Asana of Trello
- Digitalisering van de boekhouding van KMO’s of zelfstandigen: Accountable
- Analyse en voorspelling van de financiële prestaties van een KMO: EMAsphere
- Online cursusplatform voor zelfstudie: Udemy of Coursera
- Visualisatie en analyse van gegevens specifiek voor allerlei taken in de retailsector: Piximate
- Platform om teams gemotiveerd te houden: VoxCollector
- Wervingsplatvormen en -processen: Skeeled en Jobgether
Digitalisering, een noodzakelijke oplossing
U hebt het al door: ik beschouw digitalisering als een primordiale oplossing. Tal van situaties getuigen hiervan: telewerk, de ontwikkeling van de telegeneeskunde, de evolutie van de betalingsmethodes, het onderwijs met online cursussen, software voor de bevoorradingsketen, oplossingen voor het beheer van huurders van onroerend goed, de digitalisering van verzekeringscontracten, onderlinge contacten tussen professionals over de ganse wereld, artificiële intelligentie … De digitale activiteiten doorstaan inderdaad een zeer sterke groeiperiode.
Deze mogelijkheden gaan uiteraard gepaard met uitdagingen op het gebied van gegevensbeveiliging: nalatigheid, kwetsbaarheden, cyberaanvallen … Versterking is op dit niveau noodzakelijk (tools & governance). Een bedrijf als Tufin helpt bedrijven om hun netwerkbeveiligingstaken beter te beheren. Met een optimaal veiligheidsniveau kan ook de transparantie naar de belanghebbenden toe worden vergroot.
Kortom, een overvloed aan ideeën en kansen …
Laten we beginnen met een open geest en een positieve houding. En dan kunnen we vooruit!
Over de auteur
Gabriel Goldberg, CEO van Hakacia & digitaal transformatieconsultant