Ze hebben een gemeenschappelijke passie en ambitie: jonge mensen samenbrengen en hen met goesting onderdompelen in de wereld van digitalisering. Martine Tempels, hoofd van Telenet Business en voorzitster van CoderDojo Belgium, en Karen Boers, topvrouw van BeCode, komen voor Beci samen rond de tafel. Virtueel via video call, weliswaar. “Want in een wereld vol technologie, is het absurd om in de file te staan voor een interview dat perfect digitaal kan.”
Jullie fysiek samenbrengen was moeilijk vanwege jullie drukke agenda’s. Gelukkig kunnen we rekenen op moderne communicatiemiddelen zoals Skype. Voor jullie is dat een evidentie. Maar niet voor iedereen, toch?
Martine Tempels: Ja, dat is zo. Als je als bedrijf digitalisering serieus neemt, dan moet je natuurlijk zoveel mogelijk het goede voorbeeld geven. Als het haalbaar is, ga je geen mensen in de file laten aanschuiven, als je ook een video call kunt opzetten via Skype of Google Hangouts. Digitalisering moet bedrijven helpen om innovatiever te zijn en efficiënter te werken.
Karen Boers: Helemaal mee eens. En hoe meer je dit concreet maakt op de werkvloer en de nuttige kant ervan doet inzien, hoe meer bedrijven en werknemers die digitalisering zullen omarmen. Maar er is nog veel twijfel.
Hoe komt het dat bedrijven die digitalisering nog niet ten volle omarmen?
Karen: Vanuit mijn ervaring bij BeCode, waar we werkzoekenden een gratis opleiding aanbieden om te leren programmeren, zie ik dat veel bedrijven enkel hun bedrijfsprocessen proberen te digitaliseren, in hun hr-administratie bijvoorbeeld. Maar dat ze in hun core-business nog niet ver staan en vaak met hun handen in het haar zitten.
Ze struikelen over de vraag: “Wat betekent de dienstverlening naar de klant in mijn sector nu in een digitaal tijdperk?” Ze wachten nog te vaak tot er een speler van buitenaf komt (al dan niet een startup) die met een andere digitale bril naar hun sector kijkt, met een oplossing komt en dan klanten voor hun neus wegkaapt. Terwijl die bedrijven dat net zelf konden doen. Ze durven vaak niet, wachten te lang af en zouden daar juist meer proactief over moeten nadenken.
Martine: Ondernemers moeten digitale durvers worden en zichzelf ook durven heruit te vinden. Via Telenet Business helpen we zelfstandigen om hen op digitaal vlak uit hun comfortzone te halen. Dat doen we door hen een aantal uren gratis te adviseren rond onderwerpen waarmee ze worstelen.
We inspireren hen ook door die digitale durvers in de kijker te zetten, zoals een slager die zelf een afhaalkoelkast heeft gebouwd. Dankzij een website en app kunnen mensen 24 uur de klok rond vlees en charcuterie bestellen en dit afhalen via die koelcel. Intussen hebben verschillende bakkers, vis- en kaaswinkels zo’n koelkast bij hem besteld, zodat ze mee zijn met die nieuwe wereld. Fantastisch om te zien hoe ondernemers elkaar inspireren!
Jullie roepen bedrijven op: durf te digitaliseren!
Karen: Je moet nieuwe manieren zoeken om mee te kunnen in deze digitale wereld. Het notariaat is zo’n sector die me aangenaam verrast heeft. De Federatie van het Notariaat (Fednot) voelt al aan dat een deel van het werk dat notarissen vandaag nog doen, in de nabije toekomst vervangen zal worden.
Denk bijvoorbeeld aan online templates waar je als cliënt je gegevens invult en die de contracten en de aktes automatisch opstellen. Dan heb je geen notaris meer nodig. Maar notarissen beschikken wel over een hoop waardevolle data: wie wat koopt en waar het meeste kapitaal in zit, bijvoorbeeld.
Ze experimenteren nu hoe ze aan de slag kunnen met die data en hoe ze een volledig nieuwe dienstverlening kunnen bouwen voor bedrijven en particulieren. Dat is eigenlijk wel slim!
Martine: Het gaat niet alleen om durf, maar ook om stouter worden en innoveren met nieuwe producten die onze samenleving op een positieve manier kunnen veranderen. En daarvoor moet je durven springen, out-of-the-box denken en volledig nieuwe paden bewandelen.
Denk bijvoorbeeld aan digitalisering in de zorgsector. Robots kunnen erop toezien dat iemand zijn medicatie neemt, de deur openhouden voor minder mobiele mensen of je helpen bewegen. Dat kan onze levenskwaliteit alleen maar verbeteren.
Maar hoe zorg je er concreet voor dat bedrijven op die digitale trein springen?
Martine: We hebben een onderzoek laten uitvoeren bij meer dan 500 Belgische zaakvoerders. Daaruit blijkt dat liefst 66% van de Belgische KMO’s geen uitgewerkt plan heeft om digitaal te ondernemen. En dat heeft niet altijd te maken met een gebrek aan ambitie, maar vooral met een gebrek aan kennis en tijd.
Ze hebben ook niet altijd de toegang tot bedrijven die hen daarbij kunnen helpen. Daarom zijn we in 2017 gestart met ons project “Digitale Versnelling”* waarbij we met zo’n twintig onafhankelijke experts gratis langs gingen bij ondernemers en KMO’s om hen te helpen hun zaak online te promoten.
Een succes, want zo hielpen we al meer dan 2.500 ondernemers. Vanuit Telenet Business hebben we de ambitie om tegen 2025 twee op de drie Belgische KMO’s aan een digitaal plan te helpen.
Karen: We moeten vooral kleine en middelgrote organisaties blijven sensibiliseren en begeleiden, want die digitalisering blijft nog vaag voor hen. Die begeleiding zit vandaag voor een stuk in consultancybureaus, maar daar hebben ze vaak geen geld voor of de financiële return blijft onduidelijk, waardoor ze de stap niet zetten.
Ik denk dat het aan de grotere bedrijven is om hen de weg te wijzen in die digitale economie. Dat is wat Telenet doet: de handschoen opnemen en toch een stuk aan kennisdeling doen.
Toch voel je ook nog vaak weerstand bij werknemers.
Martine: Wat er ontbreekt, is een coachingmodel. De overheid en bedrijven moeten de handen in elkaar slaan om die coaching tot bij de bedrijven en werknemers te brengen die het nodig hebben. En zeker in Brussel. Onze hoofdstad is een mekka van digitale kleine bedrijven en die troef moeten ze uitspelen.
Daarvoor is er facilitering, samenwerking en kennisuitwisseling nodig. Tegelijkertijd moet je ook werknemers in hun competenties bijsturen zodat ook zij mee zijn. Onlangs was er een Luxemburgs bedrijf dat een aantal van hun financiële controllers heeft omgeschoold tot cybersecurityspecialisten. Dan ben je als bedrijf echt mee met het verhaal.
Karen: Absoluut! Maar tegelijk moeten bedrijven ook nog meer open en duidelijker communiceren naar hun werknemers waarom ze digitale veranderingen doorvoeren. Alleen zo neem je die angst en onzekerheid weg.
Bedrijven die een open communicatiecultuur hebben, nemen meestal gemakkelijker die bocht van digitalisering. In bedrijven die niet transparant communiceren of zeer top down zijn, zie je veel mensen onrustig worden of vertrekken. Hoe productiever je daar als bedrijf in bent, hoe meer je werknemers mee op de digitale trein krijgt.
Hoe kunnen bedrijven in Brussel in de toekomst digitaal nog sterker in hun schoenen staan?
Martine: Ik stel vast dat Brusselse bedrijven die diversiteit hoog op de agenda zetten, ook sneller de omslag naar digitalisering kunnen maken. Diversiteit is een hefboom naar digitalisering.
In een multiculturele stad als Brussel, zal je door soepeler om te gaan met de verplichte tweetaligheid ook meer werknemers aantrekken die competent zijn om die digitalisering aan te kunnen én de krapte op de arbeidsmarkt op te lossen.
Karen: Het heroriënteren en bijscholen van werknemers en jongeren blijft zo cruciaal. Ik zie bij BeCode veel jonge mensen die zelfs niet wisten dat ze konden leren programmeren. Dat zijn mensen die vaak ook diep zaten, geen toekomstperspectief hadden. Het is dan ook ontroerend om te zien hoe ze via onze school er uiteindelijk wel in slagen een beloftevolle carrière op te starten.
Wij zijn in 2017 gestart met BeCode. Toen we startten, hadden we een veertigtal studenten die afstudeerden. Eind dit jaar staat de teller al op vijfhonderd! Het toont nog maar eens aan dat als je investeert in werknemers digitaal te heroriënteren, je hen weer in zichzelf doet geloven. En dat ze zo vol vertrouwen de digitale wereld toejuichen.
Info: www.digitaleversnelling.be/nl
Martine Tempels (Telenet)
Karen Boers (BeCode)