U gelooft dat u in Brussel of België woont. In feite bent u zoals iedereen burger van Digitalis, een land met 4 miljard via het internet met elkaar verbonden inwoners. Brussel is niet meer dan één schakel in deze nieuwe menselijke gemeenschap.
Elke Brusselaar is dus verbonden met 4 miljard andere inwoners. Op dezelfde manier is elke inwoner ook verbonden met zijn of haar stad. En die verbindt zich met haar burgers dankzij de digitale technologie. Eindelijk slagen we er dankzij de digitalisering in om grote uitdagingen inzake gezondheidszorg, welzijn, onderwijs en mobiliteit het hoofd te bieden. Allemaal vraagstukken waarmee Brussel, net als vele andere steden, wordt geconfronteerd.
De digitale technologie verandert geleidelijk ons dagelijks leven … en de steden waar we wonen. Vandaag hebben we het over smart cities, slimme steden, dus. Daar leveren de informatietechnologie en het internet van de dingen hun bijdrage aan het stedelijk beheer, zijn administratie en zijn infrastructuur (bibliotheken, ziekenhuizen, vervoer, nutsbedrijven). Het doel is duidelijk: het beheer duurzamer, inclusiever en levensvriendelijker maken dankzij een vlottere organisatie, die de mensen bovendien dichter bij de overheid brengt.
Cloud computing en Big Data
Met deze twee technologische evoluties komt de droom van een meer humane en gepersonaliseerde stad, tot voor kort nog utopisch, binnen handbereik. En dan wel dankzij cloud computing, die grote hoeveelheden data (‘big data’) verwerkt, en de smartphone, die als ‘afstandsbediening’ van de stad fungeert. Onze steden dateren echter uit de Middeleeuwen en beleefden hun bloei tijdens het industriële tijdperk. Ze zijn dus aan een nieuw concept tot, met de mogelijkheden van het digitale tijdvak.
Een smart city weet perfect hoeveel parkeerplaatsen bezet zijn en stuurt een melding naar de smartphones van haar bewoners en pendelaars. Zo weten die waar ze kunnen parkeren. Verkeerslichten zijn automatisch gestuurd voor een vlotter verkeer. Ze springen op groen wanneer een ziekenwagen of openbaar vervoer nadert. Een slimme stad registreert de schommelingen in de vraag naar water of energie, om het aanbod daarop af te stemmen. Dit effent de weg naar een goed beheerde gedecentraliseerde productie, waarbij huishoudens en bedrijven over zonnepanelen op hun dak beschikken of windturbines inzetten om hun eigen energie te produceren.
In Toronto sleutelt Alphabet (het moederbedrijf van Google) via haar dochteronderneming Sidewalk Labs – en samen met de stad – aan de ontwikkeling van een gloednieuwe, volledig verbonden wijk. Een soort modern stadslaboratorium, bedoeld om de haalbaarheid en relevantie van een hightechstad aan te tonen. De wijk wordt ontwikkeld in nauwe samenwerking met de bewoners en leeft zeer strenge regels na op het vlak van veiligheid en privacy. Er komen autonome auto’s, alomtegenwoordige wifi, thuiszorg en preventieve gezondheidsoplossingen, naast een optimaal beheer van energie, straatverlichting, water en passiefbouw.
Mobiliteit als voorbeeld
Digitalisering biedt ook uitwegen voor mobiliteit. Het woord ‘mobiliteit’ is in Brussel eigenlijk zijn betekenis kwijt. De oplossing ligt duidelijk niet meer in een vermenigvuldiging of verbreding van de snelwegen. Laten we dus de mobiliteit nieuw uitvinden, met de technologie van nu. Autonome auto’s zijn niet langer een futuristisch gadget. Neem nu Waymo, een dochteronderneming van Alphabet: die heeft al 600 auto’s op de Amerikaanse wegen rijden. Over vijf tot tien jaar worden die op grote schaal ingezet. Dat lijdt geen twijfel. Wist u trouwens dat er sinds de zomer al een autonome Lexus in de Europese wijk rondrijdt? Dit is nog maar het begin.
In eerste instantie zullen zulke wagens vooral het rijden aangenamer maken en tegelijkertijd de doorstroming van het verkeer verbeteren. Bovendien hebt u met autonome auto’s geen behoefte meer aan een eigen wagen. We betreden een tijdperk waarin u niet langer een auto hoeft te kopen omdat een eenvoudige app ervoor zorgt dat er altijd een voor u beschikbaar is. Autonome auto’s zetten u af waar u moet zijn en rijden daarna gewoon verder. Hierdoor verdwijnt de noodzaak om in Brussel te parkeren. Stel u even onze stad voor, zonder geparkeerde auto’s! Zo kunnen grote parkings worden gebruikt voor stedelijke groenteteelt, met korte voorzieningsketens.
De digitalisering is er al…
Thierry Geerts, directeur van Google België, is ook de auteur van “Digitalis” (uitg. Lannoo), een boek waarin hij de toekomst van onze verbonden wereld verkent. We hebben hem in deze dubbele hoedanigheid uitgenodigd om op te treden als gasthoofdredacteur van ons Smart Cities dossier. De digitale revolutie? “We staan aan het begin van het begin”, zegt hij.
Digitalisering biedt ons al oplossingen: veel verplaatsingen zijn nu overbodig dankzij videoconferencing of cloud computing. Een internetverbinding en een mobiel toestel zoals een smartphone, tablet of laptop volstaan om thuis een vergadering te organiseren met collega’s in Gent, Luik of Shanghai. We zouden, nu al, het aantal pendelaars met 10 tot 20% kunnen verminderen, eenvoudigweg door het telewerken, thuis of in satellietkantoren, te veralgemenen.
Rond de tafel, van links naar rechts: Tarik Hennen (Digital Strategy Consultant), Aline Gilson (Lewis PR), Thierry Geerts, Vincent Delannoy (Beci Adviseur Economie en Algemeen beleid), Emmanuel Robert (Beci Media Coördinator) en Géry Brusselmans (freelance journalist).
Voor wie zich toch moet verplaatsen, bestaan er voortaan nieuwe vormen van gedeeld vervoer zoals Villo!, Scooty, Felix, Jump, Lime en andere. Ook al hebben die nog steeds last van kinderziekten, ze dragen al bij tot een daling van het aantal individuele auto’s die in Brussel rondrijden.
Brussel heeft er alle belang bij om het voortouw te nemen inzake smart cities. De technologie biedt oplossingen voor netelige vraagstukken als mobiliteit, vervuiling of integratie. Ze helpt de stad op de weg naar de toekomst en verstevigt haar roeping als Europese hoofdstad. Niet alleen omdat de Europese instellingen zich hier bevinden, maar ook omdat technologie innovatie aanwakkert, aan de spits van het menselijk kunnen. Wij zijn altijd koplopers geweest bij eerdere economische en sociale omwentelingen (van de industriële revolutie tot de uitvinding van het internet). Het is tijd om de huidige digitale revolutie serieus aan te pakken.
Als dit artikel u heeft aangesproken, kunt u hier meer over lezen in “Digitalis, Hoe we onze wereld kunnen heruitvinden”, verschenen bij Lannoo in 2018.