Op 23 mei bracht Rezalliance, een Zwitserse organisatie die zich inzet voor de bestrijding van intimidatie en discriminatie op de werkplek, een bezoek aan BECI. Oprichtster Joëlle Payom nodigde een aantal deskundigen uit om te spreken over het belang van inclusie op de werkplek.
Discriminatie en intimidatie op het werk treffen één Belg op drie. Volgens Securex, een bedrijf gespecialiseerd in human resources, heeft 32% van de werknemers al te maken gehad met geweld of pesterijen die verband houden met een discriminatiecriterium (etnische afkomst, nationaliteit, huidskleur, gender, beperking, leeftijd ...) In België beschermt de wet werknemers tegen discriminatie en intimidatie op het werk. Toch blijft dit cijfer van jaar tot jaar hetzelfde (of verandert het nauwelijks), betreurt Kris De Meester, directeur veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk bij het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO).
Internationaal heeft meer dan 50% van de werknemers in de loop van hun beroepsleven te maken gehad met intimidatie en/of discriminatie. Joëlle Payom, oprichtster van Rezalliance, een Zwitserse vereniging die zich inzet voor de bestrijding van pesterijen en discriminatie op het werk, staat niet stil toe te kijken. Op 23 mei 2024 bezocht ze BECI om de kwestie te bespreken tijdens een rondetafelgesprek. Voor Joëlle Payom is de aanpak van discriminatie en inclusie op de werkvloer in Brussel vooral een strategische keuze: als hoofdstad van Europa en kruispunt van internationale politiek is het een tactische manier om deze kwesties over de nationale grenzen heen aan te kaarten.
Gelijkheid op de proef gesteld
“Ondanks talloze studies en gegevens die ons wijzen op het probleem en de impact ervan op de gezondheid en de economie, was geen enkele van de 140 internationale dagen op de VN-kalender gewijd aan deze plaag. Om deze tekortkoming goed te maken, besloten we een initiatief te lanceren om een speciale dag te organiseren om de aandacht te vestigen op dit belangrijke zakelijke en sociale probleem”, zegt Joëlle Payom. Omdat ze zich inzet voor de strijd tegen intimidatie en ongelijkheid op de werkvloer, lanceerde ze in 2022 de “Internationale dag tegen intimidatie en voor inclusie op de werkplek op 24 mei”. “Een initiatief als dit moest door een groot aantal mensen en organisaties worden onderschreven om de relevantie ervan aan te tonen”, vervolgt ze.
“Om pesterijen te bestrijden, moeten we werken aan preventie”, zegt Patrick Charlier, directeur van UNIA (de Belgische overheidsinstelling voor de bestrijding van discriminatie en de bevordering van gelijkheid). Tijdens de door Rezalliance georganiseerde rondetafel legde Lieve Verboven, directeur van de IAO (Internationale Arbeidsorganisatie) voor de Europese Unie en de Benelux-landen, uit: “De meeste slachtoffers van intimidatie of discriminatie op het werk hebben dit meer dan eens meegemaakt. Over het algemeen zijn het mensen die in de loop van hun leven al eens gediscrimineerd zijn vanwege hun huidskleur, beperking of religie”.
Definiëren om actie te ondernemen
Discriminatie op het werk is niet altijd gemakkelijk te definiëren. Het kan opzettelijk of onopzettelijk zijn”, legt Kris De Meester uit. “De helft van de werkgevers, en soms zelfs werknemers, denkt dat onopzettelijk gedrag niet wordt beschouwd als discriminatie of intimidatie”, legt hij uit.
Volgens de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg is er sprake van directe discriminatie wanneer iemand op basis van een van de beschermde criteria (etnische afkomst, nationaliteit, huidskleur, geslacht, beperking, leeftijd ...) minder gunstig wordt behandeld dan een andere persoon. Er is sprake van indirecte discriminatie wanneer een opmerking die neutraal lijkt, een nadeel veroorzaakt “voor mensen met een beschermd criterium”.
Bernard Clerfayt, de Brusselse minister van Tewerkstelling en Beroepsopleiding, was aanwezig op de rondetafel en wees erop dat België een van de eerste landen was die testte op discriminatie bij aanwerving. Met Actiris (de regionale instantie die verantwoordelijk is voor het werkgelegenheidsbeleid) “bevorderen we diversiteit in bedrijven”, zei hij, voordat hij eraan toevoegde dat bijna 300 bedrijven zijn beloond voor hun inclusie.