De nieuwe Europese Commissie, onder leiding van Ursula von der Leyen, is op 1 december vorig jaar aangetreden voor een termijn van vijf jaar. Welke impact zal haar economisch beleid hebben op de Belgische bedrijven?
Om het economisch beleid van de splinternieuwe Commissie te beoordelen, is het wellicht nog te vroeg. Uit het programma van voorzitster von der Leyen halen we echter vier krachtlijnen die de koers voor de komende jaren aangeven. Dit zijn duurzaamheid, steun aan KMO’s, digitalisering en internationale handel.
1. Een ‘Green Deal’ voor Europa: Klimaat en duurzame groei staan bovenaan de agenda van Ursula von der Leyen, die amper 10 dagen na haar aantreden haar ‘Green Deal’ presenteerde. “Europa als eerste koolstofneutraal continent tegen 2050”: de nieuwe voorzitster deelt deze ambitieuze verbintenis met Commissaris voor interne markt Thierry Breton. Maar hoe realistisch is dit in het licht van de huidige ontwikkelingen van het klimaatvraagstuk? Het Europa van de Commissie von der Leyen wil een wereldleider worden op het gebied van circulaire economie en schone technologieën. Vandaar ook de verbintenis om ‘recordbedragen’ te investeren in spitstechnologisch onderzoek en innovatie. Privé financiering moet echter groener worden om aan de inspanningen deel te nemen. Alle sectoren zijn erbij betrokken: transport, energie, circulaire economie, landbouw enz. Komt de Europese ‘green business’ binnenkort in een stroomversnelling?
2. Steun aan KMO’s: Iedereen weet vandaag dat de kleine en middelgrote ondernemingen de ruggengraat vormen van de Europese economie. Zij creëren de meeste nieuwe banen en zijn het meest innovatief. Steun aan KMO’s staat al lang op de agenda van het Europees economisch beleid. De nieuwe Commissie wijkt hier niet van af. Meer dan ooit komt de klemtoon te liggen op de financiering van groei en innovatie, onder meer “door de voltooiing van de eengemaakte kapitaalmarkt”. De Commissie belooft met name te werken aan een vereenvoudiging van administratieve formaliteiten en aan een betere toegang van KMO’s tot de markten, naast de oprichting van een publiek-privaat fonds specifiek voor de beursgang van KMO’s.
3. Digitale transitie: De Commissie von der Leyen erkent impliciet dat Europa een achterstand heeft opgelopen. De digitale kampioenen zijn tegenwoordig Amerikaans of Chinees. Behalve Spotify en Deezer pronken er weinig Europese namen aan de top. Omdat de wereld zo snel verandert, blijft het gelukkig mogelijk om dit digitale lot weer in handen te nemen, met technologieën als 5G, blockchain, high performance computing, quantum computing, data-exploitatie e.a. Op wereldschaal bijdragen aan de definitie van de normen die op deze nieuwe generatie technologieën van toepassing zullen zijn, wordt de ambitie. Binnen de EU gaat de aandacht echter eerst naar een betere digitale eenheidsmarkt. En op het gebied van de wetgeving zullen de huidige werkzaamheden rond privacy (ePrivacy) en de hervorming van het auteursrecht de AVG komen aanvullen.
4. Een vrije en eerlijke handel: Internationaal is Europa de op een na grootste economie ter wereld (na de Verenigde Staten). De EU bevestigt opnieuw zijn engagement voor een ‘vrije en eerlijke handel’. Naar aanleiding van de ‘nieuwe generatie’ handelsovereenkomsten met Canada, Japan, Vietnam en Singapore, is de Commissie bereid om de onderhandelingen met Australië en Nieuw-Zeeland snel af te ronden, in afwachting van verdere partnerschappen. De nu gevoelige relatie met de Verenigde Staten, waarbij een mogelijk handelsverdrag de plaats ruimde voor sancties, krijgt in de komende maanden uiteraard de nodige aandacht.
