[Gastartikel]
Het komt niet als een verrassing dat zachte mobiliteit in België meer en meer aan populariteit wint. Vanaf 1 mei 2023 kunnen alle werknemers uit de privésector genieten van een vergoeding voor de verplaatsingen per fiets tussen hun woonplaats en hun plaats van tewerkstelling op grond van collectieve arbeidsovereenkomst nr. 164 (hierna “CAO nr. 164″), die door de sociale partners in de Nationale Arbeidsraad is gesloten. Hieronder vatten we de belangrijkste aandachtspunten samen.
Wie kan van de fietsvergoeding genieten?
De fietsvergoeding wordt toegekend aan werknemers die de verplaatsingen tussen hun woonplaats en hun plaats van tewerkstelling regelmatig per fiets verrichten. Zo beschouwen de sociale partners de verplaatsingen die werknemers minstens één keer per week per fiets verrichten om zich van hun woonplaats naar hun plaats van tewerkstelling te begeven als regelmatige verplaatsingen. Hetzelfde geldt voor werknemers die tijdens de zomermaanden de verplaatsingen tussen hun woonplaats en hun plaats van tewerkstelling per fiets verrichten.
Hoeveel bedraagt de fietsvergoeding?
Het basisbedrag van de vergoeding is 0,145 euro per met de fiets afgelegde kilometer. CAO nr. 164 preciseert dat dit bedrag jaarlijks wordt aangepast volgens het indexerings–mechanisme. Voor 2023 bedraagt de vergoeding 0,27 euro per met de fiets afgelegde kilometer.
Dit is het maximumbedrag dat in 2023 vrijgesteld is van sociale zekerheidsbijdragen en belastingen.
De toekenning van deze vergoeding wordt geplafonneerd op een afstand van maximum 20 kilometer per enkel traject, wat overeenkomt met een traject van maximum 40 kilometer heen en terug per fiets.
Welke formaliteiten moeten de werknemers vervullen?
Opdat de werkgever het bedrag van de vergoeding zou kunnen bepalen, moeten dewerknemers een verklaring op erewoord
invullen en ondertekenen waarin zij het aantal kilometers vermelden die zij met de fiets afleggen tussen hun woonplaats en hun plaats van tewerkstelling, evenals het aantal dagen in de maand waarop ze dit traject met de fiets aflegden.
Het komt de werkgever toe om de frequentie van de verklaring en de modaliteiten voor de controle van de in die verklaring vermelde gegevens vast te stellen.
Wat met de cumulatie met vergoedingen voor andere vervoerswijzen?
CAO nr. 164 bepaalt dat werknemers die voor hun woon-werktraject gebruik maken van verschillende vervoerswijzen (waaronder de fiets) in bepaalde gevallen de mogelijkheid hebben om voor elk van deze vervoerswijzen een vergoeding van de werkgever te ontvangen. Dit is het geval voor zover de verschillende vergoedingen betrekking hebben op hetzij verschillende gedeelten van het woon-werktraject, hetzij hetzelfde traject (of hetzelfde gedeelte daarvan) dat in verschillende perioden van het jaar wordt afgelegd. De werkgever kan eenzelfde afstand die op hetzelfde moment wordt afgelegd dus niet tweemaal vergoeden. Indien een werknemer bijvoorbeeld een voltijds jaarabonnement voor de trein heeft, dan kan hij daarbovenop geen fietsvergoeding ontvangen wanneer hij af en toe met de fiets naar het werk komt. CAO nr. 164 preciseert dat werknemers uit de door de werkgever aangeboden abonnementsformules steeds die formule moeten kiezen die het beste aansluit bij hun mobiliteitsbehoeften en –gewoonten.
Bestaan er uitzonderingen op de toekenning van deze algemene fiets–vergoeding?
CAO nr. 164 is suppletief, zodat ze slechts van toepassing is in afwezigheid van een op sector- of ondernemingsniveau gesloten collectieve arbeidsovereenkomst die voorziet in een vergoeding voor woon-werkverkeer per fiets.
De op sector- of ondernemingsniveau gesloten collectieve arbeidsovereenkomsten blijven dan ook van toepassing blijven, zelfs als zij een bedrag bepalen dat lager is dan het maximaalvrijgestelde bedrag van CAO nr. 164.
Aan de slag !
Bereid de door de betrokken werknemers in te vullen verklaringen op erewoord voor en deel ze aan hen mee. Wij raden u ook aan om alle interne documenten met betrekking tot de mobiliteit van werknemers, zoals de “bike policy”, aan te passen aan de nieuwe algemene regelgeving voor de toekenning van de fietsvergoeding.
over de auteurs
Camélia Chakroun & Catherine Lipski & Liesbet Vandenplas, Advocaten Eubelius