De dieselmotor werd lange tijd gepromoot als de beste keuze voor zowel milieu als economie. Vandaag geldt hij als de ‘slechterik’ door zijn impact op de luchtkwaliteit. Meer dan 250 Europese steden, waaronder Brussel, beperken voortaan het verkeer van bepaalde diesel- of zelfs benzinevoertuigen. Sommige landen overwegen zelfs op de lange termijn de verkoop ervan te verbieden.
Voor het ogenblik stijgt de verkoop van benzine terwijl diesel gestaag daalt. Maar hoe is het nu eigenlijk gesteld met de milieuprestaties van beide brandstoffen? En wat zijn de voornaamste verschillen?
Diesel en benzine zijn beide afkomstig van de raffinage van aardolie. Hun verbranding, en dan vooral in de motoren van onze voertuigen, vertegenwoordigt ongeveer 30% van de uitstoot van broeikasgassen in Brussel en bijna een kwart op Europees niveau. Laten we ook vermelden dat er bovendien synthetische diesel bestaat. Die wordt geproduceerd uit biogas, aardgas, steenkool, vergaste biomassa of andere plantaardige materialen. Het verbruik van biobrandstoffen in dieselvoertuigen in 2015 slorpte ongeveer 46% van de toen voor de EU bestemde palmolie op.
Als we benzine en diesel willen vergelijken, moeten we rekening houden met het rendement van de motor en het specifieke verbruik. Het rendement is de verhouding tussen de hoeveelheid energie die door de verbranding van brandstoffen vrijkomt en de hoeveelheid mechanische energie die daaruit voortvloeit. In dit opzicht verschillen diesel- en benzinemotoren: bij benzinemotoren wordt het lucht-brandstofmengsel onder lage druk geïnjecteerd en door een vonk ontstoken. Bij dieselmotoren wordt de verbranding in gang gezet door de injectie van hogedruklucht, die door oververhitting de brandstof ontsteekt. Diesel heeft een veel beter rendement dan benzine: 42% tegenover 35%.
Ook in termen van specifiek gebruik gaat het voordeel naar diesel, waarvan het verbruik 20 tot 30% lager ligt dan bij een benzinemotor met dezelfde cilinderinhoud. De CO2 uitstoot per km is bovendien 15-25% lager dan bij benzine.
Luchtvervuiling
Als dieselmotoren werkelijk beter presteren in termen van efficiency, brandstofverbruik en CO2 uitstoot, wat is dan het probleem? Wel, diesel produceert veel meer fijne deeltjes en stikstofoxiden (NOx). Het zijn schadelijke stoffen waarvan sommige bovendien krachtige broeikasgassen zijn. Vandaar de verplichting om deze motoren uit te rusten met een roetfilter en een EGR-klep. Regelmatig onderhoud van deze systemen is essentieel om hun doeltreffendheid te behouden en schadelijke uitstoot te beperken. Nu, moderne benzinemotoren met directe injectie stoten ook fijne deeltjes uit. Vandaar de aanstaande verplichting om ook op deze motoren filters te installeren.
Moeten we diesel verbieden? Zo eenvoudig is het nu ook weer niet. Afhankelijk van de nagestreefde doelstellingen kan diesel een betere keuze zijn dan benzine. Elektrische, hybride en andere alternatieven worden steeds talrijker en toegankelijker, maar er is nog een lange weg te gaan voordat zulke oplossingen wijdverbreid worden. De keuze blijft bovendien beperkt voor bedrijfsvoertuigen (vrachtwagens, tractoren enz.) en de elektrische laadinfrastructuur is nog niet op grote schaal beschikbaar.
Het onderzoek wordt verdergezet om nieuwe, hoogwaardig en minder vervuilende brandstoffen te ontwikkelen. Ondertussen beperken de nieuwe Europese normen (Euro VI en Euro VId) streng de uitstoot van NOx en roet. Uiteindelijk zal de oplossing van de milieuproblemen zich niet beperken tot een verbod op een of andere brandstof. Het wordt eerder een mix van de best beschikbare technologieën op basis van de behoeften en toepassingen, en bovenal een ingrijpende verandering van de gedragingen.
–