Weinig Brusselse bedrijven zijn ervan op de hoogte dat ze geen parkeertaks meer hoeven te betalen als ze laadpalen op hun parking voorzien. Volgens schepen van Mobiliteit Els Ampe – die ten gevolge van de voor haar partij, de Open VLD, minder gunstige resultaten van de verkiezingen moet aftreden – moeten we Londen achterna: het wagenpark elektrificeren. Een beleid dat de nieuwe meerderheid hopelijk zal volgen.
De autovrije zone in het centrum van de stad was de meest in het oog springende maatregel in het ambitieuze mobiliteitsplan dat Els Ampe in 2014 presenteerde. Andere voorstellen raakten daardoor wat ondergesneeuwd. Zo is het initiatief om bedrijven vrij te stellen van de parkeertaks wanneer ze laadpalen voor elektrische wagens voorzien veel minder bekend. Nochtans kan deze eenvoudige maatregel de switch van diesel- en benzinewagens naar duurzamere, elektrische voertuigen een serieuze duw in de rug geven. “Het is het verhaal van de kip of het ei”, zegt Els Ampe, die tijdens het vraaggesprek nog schepen van Mobiliteit was. “Als er geen laadpalen zijn, kopen mensen geen elektrische voertuigen. De leasingmaatschappijen volgen eveneens die logica: zolang er geen laadpalen voorzien zijn op de parkeerplaatsen van ondernemingen, is het veel moeilijker om de bedrijfsvloten te vergroenen. Om dat verhaal te doorbreken, besloten we op kantoorparkings waar laadpalen komen de parkeertaks te laten vallen.”
Wat opvalt: hoewel het initiatief vier jaar geleden al werd aangekondigd, zijn nog niet zoveel bedrijven op dit aanbod van de stad Brussel ingegaan. Nochtans kan deze incentive helpen om het voornemen te realiseren dat in het Brussels Laadplan van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van april vorig jaar staat geformuleerd: de installatie van 200 publieke laadpunten in Brussel. Vandaag zijn er 44 oplaadpunten voor elektrische wagens in de publieke parkings, 27 in de parkings van kantoorgebouwen en nog enkele in ondergrondse garages van hotels op het grondgebied van de stad. “We doen een oproep aan de bedrijven om hun aandeel stevig uit te breiden. Er zit potentieel in de maatregel”, argumenteert Els Ampe. “Je boekt dubbele winst: de parkeertaks valt weg én je maakt het je medewerkers makkelijker om over te schakelen op een elektrisch voertuig.”
Te weinig communicatie
Het finale doel is de luchtkwaliteit in Brussel te verbeteren. Om die reden startte het stadsbestuur enige tijd geleden met het promoten van laadpalen op de openbare weg – niet elke onderneming heeft immers een private parking. Els Ampe: “Als stad stimuleren we de laadpalen op de openbare weg, maar we gaan ze niet zelf plaatsen – dat hebben we in het verleden ook nooit gedaan met benzinestations. Wat we wél doen, is ervoor zorgen dat de installatie zeer flexibel kan verlopen. Bedrijven die laadpalen willen uitbaten, kunnen daar via een formulier op de website van de stad een aanvraag voor indienen. Nadat we hebben nagegaan of er voldoende capaciteit is op het elektriciteitsnetwerk, leveren wij zo snel mogelijk een wegvergunning om de laadpalen te zetten. Het is de bedoeling dat de private sector ze zelf onderhoudt en beheert en bijgevolg voor de kosten instaat. De firma EV-Point vroeg als eerste zo’n wegvergunning aan. Het installeerde begin oktober een laadpunt aan het Atomium.”
Een kleine rondvraag bij bedrijven leert ons dat alvast de maatregel met betrekking tot de bedrijfsparkings, waarbij men dus vrijgesteld kan worden van de parkeerbelastingen, weinig bekend is. Els Ampe geeft toe dat er tot nog toe wellicht niet genoeg ruchtbaarheid aan gegeven is. “Het Autosalon in januari zal iets meer dan voorheen in het teken van de elektrische voertuigen staan. De elektrische auto begint ook pas het laatste jaar een vlucht te nemen. De bewustwording is redelijk recent ingetreden. In 2014 waren we wellicht nog wat te vroeg met het initiatief. Je moet bedrijven ook de tijd gunnen om zich aan te passen.”
Ieder zijn eigen plan
Uit onze rondvraag blijkt dat bedrijven echt wel bezig zijn met groenere mobiliteit en schonere lucht, maar dat ieder zijn eigen oplossing uitdoktert. Sommige bedrijven (AXA bijvoorbeeld) proberen de wagen volledig te ontraden. Vastgoedbedrijf Befimmo, dat mobiliteit strategisch benadert, wil zijn medewerkers niets opdringen en houdt bijgevolg alle opties open. Een aantal personeelsleden rijdt er al met een elektrische wagen en voor hen plaatste Befimmo laadpalen op de parking. Ook voor de huurders van zijn gebouwen installeerde Befimmo al op verschillende sites laadpunten. De firma stelt bovendien een elektrische ‘pool car’ ter beschikking: een elektrische deelwagen die overdag gebruikt kan worden door personeelsleden (in sommige gevallen kunnen ze er zelfs ’s avonds mee naar huis rijden). Naar analogie met dat systeem heeft Befimmo ook enkele elektrische ‘pool bikes’ klaar staan: elektrische fietsen die gedeeld kunnen worden (zelfs de andere huurders van het kantoorgebouw kunnen er een beroep op doen).
De Nationale Bank van België ging in 2013 al over tot het plaatsen van twee dubbele snelle laadpalen op zijn parking. Verder zijn er op enkele andere plaatsen, voorbehouden voor elektrische of hybride wagens, nog gewone 220v stopcontacten op gereserveerd circuit voorzien. Nochtans heeft de NBB een heel beperkt wagenpark (met slechts een tiental bedrijfswagens). Amper 15 procent van het personeel komt met de auto naar kantoor.
De NBB draagt al tien jaar het label Ecodynamische Onderneming (uitgereikt door Leefmilieu Brussel), wat resulteert in een politiek die het gebruik van het openbaar vervoer propageert. Dat de NBB in die periode de agentschappen die over het land verspreid waren heeft gesloten, heeft zonder twijfel geholpen om verplaatsingen uit te sparen. Ook door de toename van de mogelijkheden van thuiswerk is er minder nood aan vervoer. De ligging van de NBB-kantoren – pal in het centrum, op wandelafstand van het Centraal Station en een aantal metro- en buslijnen – werkt het gebruik van het openbaar vervoer in de hand. Gezien de filevorming in en rond Brussel is trein, tram of bus de meest verstandige keuze. We vernemen bij de NBB ook dat de fiets erg in de lift zit bij de medewerkers, zeker nu de laatste jaren de e-bikes betaalbaarder zijn geworden. Het bedrijf voorziet met een fietsstalling (met stopcontacten, voor de elektrische fietsen), douches, kleedkamers en opbergrekken de nodige faciliteiten voor de werknemers die voor de tweewieler opteren. Voor de dienstverplaatsingen binnen de stad staan er vier e-bikes ter beschikking.
Europese steden inspireren
De vloot elektrische wagens groeit maar mondjesmaat in ons land. In Vlaanderen breidt het laadpalennet zelfs sneller uit dan het elektrische wagenpark zelf, terwijl in Wallonië de uitbouw van laadpunten een pijnpunt blijft. Men kan zich afvragen of een elektrisch wagenpark dé toekomst wordt. Puur ecologisch bekeken zou het perspectieven openen, maar je gaat er de files niet mee indijken.
Zit er al bij al méér muziek in alternatieven als de fiets en het openbaar vervoer? Els Ampe: “De regelgeving met betrekking tot die alternatieven is al redelijk strikt. Fietslokalen moeten vandaag verplicht aanwezig zijn in kantoorgebouwen en er worden meer fietspaden aangelegd. Mijns inziens moet er ook meer ingezet worden op de metro – 10 van de 19 Brusselse gemeenten zijn nog niet verbonden met de metro. Er is nog een hele weg af te leggen. Er komen bijvoorbeeld elke dag 80.000 auto’s via Groot-Bijgaarden de stad binnen. Als daar een randparking met metrostation komt, dan kun je effectief iets aan die instroom doen. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zou echt een metroplan moeten uittekenen. Steden als Londen, Parijs, Amsterdam, Madrid, Helsinki en Kopenhagen tonen hoe het kan. Zij zitten op het spoor van het elektrificeren van het wagenpark én het uitbreiden van de metrolijnen. Londen is bijvoorbeeld maar half zo dichtbevolkt als Brussel, hééft al een groot metronetwerk en gaat daar nu nog eens 42 kilometer aan toevoegen.” We mogen niet naïef zijn: er zullen altijd auto’s blijven rondrijden. “Maar het is belangrijk dat die geen schadelijke uitstoot meer hebben. De switch naar elektrische wagens moet er komen”, besluit Els Ampe.
Na de verkiezingen belandde de Open VLD in Brussel in de oppositie. De schepen moest aftreden. Wat nu met haar beleid inzake elektrische mobiliteit? Vroeg of laat komen we er achter. Hopelijk laat de nieuwe meerderheid de ontwikkeling van zo’n stadsvriendelijk alternatief niet varen.
