Franchise, een goede manier om te starten?  

McDonald’s, Exki, Burger King, Quick, Domino’s Pizza, Bagel Corner, Brico, Carrefour Express, Delhaize Fresh Atelier, Spar, Troc.com, Cash Converters, Leonidas, Engel & Völkers, dietplus: de namen van deze firma’s klinken zeker niet onbekend, maar misschien wist u niet dat de meeste worden beheerd door franchisenemers.

Franchise, een duurzaam model, is weliswaar een van de manieren om zijn intrede te doen in het beroepsleven, maar is het ook een vector om van loopbaan te veranderen? Het systeem staat open voor alle kandidaatsprofielen omdat het een brede waaier aan activiteiten omvat waarvoor een kleinere of grotere financiële inbreng nodig is. De initiatiefnemer van het project heeft vandaag de dag keuze te over om te starten.

Maar wat is franchise eigenlijk?

Laten we wat duidelijkheid scheppen door te beginnen met een definitie van dit concept: franchise is een samenwerkingsmodel tussen twee juridisch en financieel onafhankelijke partners (de franchisegever en de franchisenemer), met drie typische basisprincipes.

Ten eerste wordt er een merk en een firmanaam, een architectuurconcept en een visuele identiteit ter beschikking gesteld.

Dan geeft de franchisegever knowhow door: die omvat een geheel van commerciële, technische en logistieke methodes, of ook nog informaticasystemen waarin de franchisegever voorziet. De franchisegever biedt een basisopleiding aan waarin hij de knowhow doorgeeft die in franchisehandboeken staat.

Tot slot moet de franchisegever de volledige duur van de overeenkomst commerciële en technische ondersteuning verlenen. Via die begeleiding kan de franchisegever nagaan of het concept correct wordt gevolgd. Bovendien stelt het de franchisenemer in staat om de knowhow en de evolutie ervan zo goed mogelijk toe te passen en zijn bedrijf sneller en duurzaam te ontwikkelen.

Franchise: een win-winsituatie

Om een duurzame samenwerking te definiëren en de relaties tussen de partijen te beschrijven, moet de franchisegever een schriftelijke overeenkomst opstellen waarin alle rechten, plichten en verantwoordelijkheden van elke partij nauwkeurig vermeld staan. Dit is, om het met een Angelsaksische term te zeggen, een win-winsituatie.

De overeenkomst beschrijft de volledige strategie van het franchisenetwerk en somt de middelen op die nodig zijn om het concept van het merk toe te passen. In de praktijk moet de duur van de overeenkomst, die kan gaan van drie tot negen jaar, de franchisenemer in staat stellen om zijn investering rendabel te maken en eventuele aangegane leningen af te lossen.

Minstens een maand voor de ondertekening van de overeenkomst moet de franchisenemer een precontractueel informatiedocument (PID) krijgen overeenkomstig de wet van 02/04/2014. Het ontwerp van overeenkomst moet worden toegevoegd aan dit document, dat informatie bevat over de franchisegever, het concept, de resultaten, de marktgegevens enz.

Het financiële aspect niet verwaarlozen

Uiteraard moet wie een franchise wil aangaan, beschikken over bepaalde financiële middelen die natuurlijk afhangen van het gekozen merk. Het gaat in het goedkoopste geval om een initieel investeringsbedrag van een paar tienduizend euro, maar dat kan gemakkelijk oplopen tot meer dan een miljoen euro, bijvoorbeeld voor internationale fastfoodketens.

Beschikt u over de financiële middelen om uw droom waar te maken? Weet u hoeveel de financiële inbreng bedraagt voor de franchisegevers waarin u geïnteresseerd bent? Beschikt u over de persoonlijke inbreng, de eigen middelen (spaargeld, hulp van familie) die de franchisegever vraagt? Bent u bereid iets op te offeren om u in dit avontuur te kunnen storten, bijvoorbeeld door bepaalde roerende of onroerende goederen te verkopen als u die heeft?

We weten allemaal dat de banken momenteel niet staan te springen om kandidaat-ondernemers geld te lenen. Dat geldt ook voor franchisenemers, maar denk eraan dat sommige banken, zoals ING en KBC, in Brussel een afdeling hebben die gespecialiseerd is in de financiering van franchise. U kunt ook financiële ondersteuning aanvragen bij het Brussels of het Waals Gewest, afhankelijk van waar u gedomicilieerd bent.

Prijskaartje van een franchise

De kosten die gepaard gaan met een franchiseovereenkomst verschillen naargelang de gekozen franchiseformule, maar algemeen zijn er de instapkosten (entry fees: een eenmalig bedrag, te betalen bij de ondertekening, dat de investeringen dekt die de franchisegever heeft gedaan voor de ontwikkeling van het concept en de rekrutering van potentiële kandidaten); het aandeel in de opbrengst (de royalties: sommen die de franchisenemer regelmatig moet overmaken als vergoeding voor de diensten die de franchisegever verleent; vaak gebaseerd op de omzet of een vast maandelijks bedrag. Soms vallen ze weg als de vergoeding van de franchisegever enkel bestaat uit de marge op de geleverde goederen); tot slot een bijdrage in de marketinguitgaven: soms inbegrepen bij de royalties, maar vaak apart gefactureerd.

Andere soorten overeenkomsten

Met een franchise kunt u uw bedrijf uitbouwen met hulp van uw franchisegever, maar er bestaan nog andere soorten overeenkomsten die nauw aanleunen bij de franchiseovereenkomst en waarmee u ook als initiatiefnemer van het project in het ondernemerschap kunt stappen en toch kunt rekenen op de kracht van een netwerk.

De bekendste zijn concessie, merklicentie, coöperatieve, partnerschap en inschrijvingscommissie. Die laatste is meer bepaald geschikt voor de textielsector en in die formule blijft de voorraad eigendom van de franchisegever. Voor het ogenblik zullen we niet dieper ingaan op de verschillende overeenkomsten.