De wereld verandert zeer snel. Voor sommigen onder ons, veel te snel. Het jaar 2018 begint met een zwaar verstoorde situatie. In mijn omgeving heeft dagelijks een klant, een medewerker of een familielid het over vroeger, over de goeie ouwe tijd. Toen kon de omzet nog met 10% per jaar groeien, zonder al te veel moeite. Toen volstond een eindejaarsevaluatie om het gedrag van een medewerker bij te sturen. Toen werden gsm’s om de vijf of tien jaar vervangen en volstonden de berichtjes van de ochtend om te weten wat er in de onderneming aan de hand was.
Dit is nu voltooid verleden tijd en de veranderingen versnellen nog. Maar waarom nu eigenlijk?
“Een aantal fundamenten zijn verdwenen of verdwijnen binnenkort”, hoorde ik onlangs van Eric Winnen, directeur publieke aangelegenheden bij de FNRS. Onze samenleving werd opgericht op ‘cement’-waarden die iedereen aanvaarde: vooruitgang, verzoening, moderniteit, justitie … De samenleving berustte op een aantal sterke, niet bekritiseerde instellingen die veel vertrouwen inboezemden: de school, de arts, het gezin, de justitie, de wetenschap, de deskundigheid, het werk, de kerk, de vakbond … De samenleving functioneerde aan de hand van normen die iedereen aanvaardde dankzij duidelijk uitgestippelde rollen. Dit lineaire stramien is stilaan aan het wegkwijnen.
Édouard Cambier
Waaraan dit te wijten is? Zeg maar de nieuwe technologieën, de globalisering, de echtscheidingen, de fake news, de GAFA, een zekere vorm van wetenschappelijke vooruitgang, multidimensionele en decentrale reporting, de eindigheid van de wereld, de bitcoin, het einde van de roaming, het verlies van onze ‘headquarters’, de fiscale concurrentie tussen regio’s en staten, het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, de concurrentie met China, gsm’s aan tafel, de prijs van Ryanair tickets, de migranten, de tweets van Trump, de Noord-Koreaanse dreiging, de Griekse crisis, de Afrikaanse demografie, WhatsApp …
Deze wereld met steeds meer complexiteit en steeds minder richtpunten schrikt bedrijfsleiders en ondernemers af. De samenleving valt uiteen omdat het gezond verstand niet meer voor de nodige hechting zorgt.
Vandaar het belang om weer samen te komen, zich te verenigen, de banden aan te halen en samen projecten te ontwikkelen en te concretiseren. Coöperatie … Hierin kan co-working een rol spelen.
Voor veel ondernemers betekent co-working, naast een werkplaats, ook een nieuw richtpunt, een nieuw gezin en een oord van vertrouwen. In deze ruimte kan de ondernemer sereen zijn taak vervullen en zijn ‘why’ ontwikkelen. Omdat de sociale cycli zodanig versnellen, moet constant worden geïnnoveerd met nieuwe ideeën, producten, service designs en communicatiekanalen. Zoiets kan niemand op zijn eentje aan. Stel u voor: dit alles rechtstreeks met uw klanten en leveranciers regelen, zonder de minste filter … De co-working ruimte wordt nu stilaan een centrum voor open innovatie, waar mensen zich niet laten afschrikken door ondernemen, innoveren, het uittesten van nieuwe technieken, dit alles zonder gezichtsverlies en zonder alle innovaties gewoon aan klanten of leveranciers toe te vertrouwen.
Op zich geen nieuw concept. Het principe is zelfs oeroud. De prachtige Grote Markt van Brussel, die vanaf de 15e eeuw onderdak bood aan een aantal gilden, is in feite niets anders dan een reusachtige co-working ‘avant la lettre’. Het lijkt wel op een groepering van een tiental co-working thema’s rond bier, kant, graan enz. Vandaag beschikken wij in Brussel over een groot aantal dergelijke ‘third places’ waar technische en technologische uitmuntendheid op wereldniveau zich gaan vestigen.
We beschikken over fintech vaardigheden in het centrum van Brussel. De Delta wijk staat bekend voor zijn ICT deskundigheden. Aan de kant van de VUB/ULB vindt men talrijke bekwaamheden in media en communicatie. Recht tegenover de Seed Factory biedt de Icab onderdak aan talrijke programmeurs, encoders en ICT specialisten. Ook in Vorst zijn er meerdere centra voor ICT en communicatie. In Evere animeert Anis Bedda een ruimte gecentreerd op social innovation. En tegen 2022 verwachten we de nieuwe mediawijk in de buurt van het Meiserplein.
OK, op de Grote Markt is er momenteel nog geen co-working. Binnenkort misschien wel 😉