De dolle stijging van de energiekosten wekt een enorme bezorgdheid. Voor bedrijven is de uitdaging overweldigend. Overheidssteun, steun van sectorale federaties, bundeling van middelen, samenwerking tussen bedrijven … Naar welke oplossingen kunnen bedrijven grijpen?

De winter komt eraan…

40% van de bedrijven in de voedingssector dreigt ten onder te gaan, moest een nieuwe economische schok zich voordoen.
66% van de bedrijven in deze sector is onvoldoende crisisbestendig.
Eén op de vier KMO’s maakt momenteel verlies door de forse stijging van de energieprijzen.
Slechts 7% van de KMO’s slaagt erin de kostenstijgingen door te berekenen in de verkoopprijzen.
In sommige sectoren is de energierekening met meer dan 100% gestegen ten opzichte van 2021.

De cijfers liegen er niet om en alle indicatoren knipperen vuurrood. De energiecrisis bedreigt het concurrentievermogen van ondernemingen en de werkgelegenheid. Veel sectoren hebben de negatieve gevolgen van de COVID-crisis nog niet volledig kunnen verwerken. Ondertussen bereikten bijna alle kosten ongekende hoogten. Aan de crisis lijkt maar geen einde te komen. Bedrijfsleiders en CEO’s weigeren echter elke vorm van moedeloosheid. Neerslachtigheid heeft geen zin. Wachten is geen oplossing. Actie is dat wél.

Interparking pakt de energiecrisis frontaal en breedschalig aan. Roland Cracco, CEO van Interparking België, licht toe: “De huidige wereldwijde energiecrisis vormt een drievoudige uitdaging. Enerzijds moeten we afrekenen met onze eigen stijgende kosten. Momenteel vertegenwoordigt energie ongeveer 3% van onze bedrijfskosten. Afhankelijk van de ontwikkeling van de energieprijzen zouden deze kosten kunnen oplopen tot 10% – driemaal zoveel – wat we zullen moeten verwerken. Anderzijds treft deze prijzenverhoging ook onze klanten, zowel B-to-B als B-to-C. Sommigen zullen waarschijnlijk gaan snoeien in hun uitgaven. We moeten ons dus voorbereiden op inkomstenverlies. Ten slotte zijn wij de mening toegedaan dat wij ten opzichte van ons personeel een maatschappelijke rol te vervullen hebben. Onze kosten gaan dus omhoog terwijl de vraag, en dus onze inkomsten, dalen.”

Loyaliteit is een plicht

Deze vicieuze cirkel treft niet alleen Interparking. “Wat ze ook verkopen, alle bedrijven ondergaan hetzelfde patroon,” zegt de CEO. Om dit te overwinnen – of om op zijn minst te overleven – moet je creatief zijn. Interparking overweegt bijvoorbeeld zijn werknemers te helpen hun energierekening te betalen. “In Duitsland werd al besloten middelen vrij te maken om onze werknemers te helpen. In België onderzoeken we nu manieren om hetzelfde te doen; een voorschot of een bonus bijvoorbeeld. Toegegeven, dit is een extra kostenpost terwijl de kosten al fors stijgen. Maar als bedrijf vinden we dat we ons loyaal moeten gedragen naar aan onze werknemers toe. Hoe kan een bedrijf trouwens goed blijven functioneren als zijn werknemers in financiële nood verkeren en daardoor gestrest en gedemotiveerd raken?”, aldus nog Roland Cracco.

Naar een bundeling van middelen?

Volgens Charlotte Luyckx, filosofe aan de UC Louvain, “is de energiecrisis die we doormaken vooral een culturele en een maatschappelijke crisis”. Een van de uitwegen, zowel voor particulieren als voor bedrijven, is een bundeling van middelen. Historisch gezien was deze aanpak al vaker een antwoord voor beschavingen die een crisis doorstonden. De bundeling van middelen kan bijzonder efficiënt zijn om het gebruik van materialen en het verbruik van energie in onze samenlevingen terug te schroeven. Het delen van gebouwen, kantoren, gekoelde ruimtes, het gezamenlijk vervoer van goederen, groepsaankopen … Allemaal mogelijkheden die bedrijven kunnen verkennen. Hoewel deze goede praktijken het probleem niet structureel oplossen, kunnen ze de kosten toch enigszins drukken. Uitwisselingsplatforms, bijvoorbeeld per regio of per sector, zouden enig soelaas kunnen bieden. Bedrijven zouden zich onderling kunnen organiseren om elkaar in de crisis te steunen en te delen wat gedeeld kan worden.

Roland Cracco is het eens met deze filosofie. “Wanneer je geconfronteerd wordt met moeilijkheden, is alleen blijven het ergste wat je kunt doen. Dit geldt voor grote bedrijven, maar nog meer voor KMO’s en zelfstandigen. Samen staan we sterker! Je zorgen en problemen delen met anderen die onder dezelfde realiteit gebukt gaan is van fundamenteel belang. Op die manier krijg je uiteraard psychologische, maar kun je ook goede praktijken uitwisselen en – waarom niet? – je eigen oplossingen toepassen.”

Sectorfederaties ondersteunen bedrijven

Solidariteit tussen bedrijven is dus noodzakelijk, maar dat geldt eveneens voor de sectorale solidariteit. Veel brancheorganisaties roepen om hulp. Bart Buysse, CEO van de Federatie van de Belgische voedingsindustrie (Fevia): “De combinatie van historisch hoge kosten voor grondstoffen, energie en lonen kunnen onze bedrijven niet meer volhouden, vooral als ze dit alles niet mogen doorberekenen aan hun klanten, voornamelijk supermarkten. Onze bedrijven zorgen al jaren voor banen en investeringen in ons land, maar nu hebben ze steun en concrete oplossingen nodig.”

De sectorale en werkgeversorganisaties doen verschillende suggesties:

• om bedrijven en banen te behouden, een belastingkrediet verstrekken aan bedrijven waarvan de financiële situatie verslechtert door de stijgende productiekosten
• bedrijven zuurstof geven om deze crisis te doorstaan, bijvoorbeeld door uitstel van betaling te verlenen (belastingkredieten, parafiscale kredieten, enz.) en door geen bijkomende wettelijke verplichtingen, administratieve lasten of belastingverhogingen in te voeren
• flexibiliteit in vergunningen en normen invoeren: bedrijven die tijdelijk op alternatieve energiebronnen willen overschakelen, moeten dat kunnen doen op basis van een eenvoudige kennisgeving
• instelling van een “energiemoratorium”, zodat energieleveranciers de levering niet kunnen stopzetten of een dagvaarding kunnen uitbrengen en zelfstandigen of KMO’s tot faillissement kunnen dwingen
• voorzien in een flexibel systeem van tijdelijke werkloosheid om economische redenen in ondernemingen waarvan de activiteiten dreigen te verminderen.

Zowel de bedrijven als de federaties zijn van mening “dat maatregelen vergelijkbaar met die tijdens de Coronacrisis noodzakelijk zijn, vooral omdat alle bedrijfssectoren zijn getroffen”.

BECI ondersteunt bedrijven

Heb je last van de energiecrisis en heb je hulp nodig? Verschillende diensten van de Kamer van Koophandel van Brussel kunnen je helpen.

➤ Het Centrum voor Ondernemingen in moeilijkheden (COm) biedt via zijn panel van deskundigen gratis hulp aan zelfstandigen en ondernemers in moeilijkheden. Het biedt ook een gratis online schokbestendigheidstest. In 10 minuten bepaal je je kwetsbaarheid en krijg je een persoonlijke diagnose en aangepast advies.
➤ bMediation ondersteunt je bij schuldbemiddeling en gerechtelijke reorganisatieprocedures, met als doel een geschikt en realistisch betalingsplan op te stellen waarmee je een faillissement kunt voorkomen.
➤ Ons Revival-programma helpt je de kosten te verlagen dankzij veerkracht.
➤ Ondersteuning en oplossingen voor mentale gezondheid (stress, burn-out, absenteïsme…) voor jou en je teams.
➤ De BECI-adviseurs zijn er om je eerstelijnsvragen te beantwoorden en je door te verwijzen naar contactpersonen.

Bezoek www.beci.be.

Citaten

Bart Buysse: “De combinatie van historisch hoge kosten voor grondstoffen, energie en lonen kunnen onze bedrijven niet meer volhouden.”

Roland Cracco: “De huidige wereldwijde energiecrisis vormt een drievoudige uitdaging.”

Over de auteur

Gaëlle Hoogsteyn, Journalist gespecialiseerd in financiering, HR en ondernemerschap