Digitalisering: België, een goede leerling in een steeds sterkere klas

In de Digital Economy and Society Index (DESI) 2018 verschijnt België op de 8e plaats van de 28 lidstaten van de Europese Unie. Deze index rangschikt de landen in functie van hun digitale economie en samenleving. De absolute prestaties van België zijn sinds 2017 verbeterd, maar toch krabbelt ons land 3 plaatsen achteruit als gevolg van de sterkere prestatie van verscheidene andere landen.

Sinds 2015 beoordeelt de DESI-studie jaarlijks de vorderingen van de lidstaten op het gebied van digitalisering. DESI neemt vijf belangrijke gebieden onder de loep: connectiviteit (vaste breedband, mobiele breedband en prijzen), menselijk kapitaal (internetgebruik en basis- en geavanceerde digitale vaardigheden), gebruik van internetdiensten (gebruik van inhoud, communicatie en onlinetransacties door burgers), integratie van digitale technologie (digitalisering van de economie en e-commerce) en digitale overheidsdiensten (e-overheid en e-gezondheid).

Het valt meteen op dat de Belgen een goede connectiviteit genieten: de dekking, het gebruik van breedband (zowel vast als mobiel) en de dekking van de nieuwe-generatietoegangsnetwerken (NGA) scoren hoog. Ook de veralgemening van de NGA’s schiet goed op. België beoogt voor elke burger een internettoegang van meer dan 30 Mbit/s en voor de helft van de huishoudens zelfs snelheden tot 1 Gbit/s. Toch wijst de studie erop dat België de mobiele connectiviteit zou kunnen verbeteren en investeringen in telecominfrastructuur zou moeten bevorderen.

Op het gebied van menselijk kapitaal positioneert ons land zich goed maar vordert het traag. Ondanks de innovatieve projecten die de e-vaardigheden trachten te verbeteren, komt het effect van zulke initiatieven op het menselijk kapitaal nog niet tot uiting in de DESI-index. Een van de grootste struikelblokken in dit verband is het motiveren van meer jonge Belgen om een carrière in digitale technologieën te overwegen en om meer studenten naar de STEM (science, technology, engineering and mathematics) te lokken. De studie specificeert ook dat België in het kader van zijn digitale agenda de komende drie jaar 18 miljoen euro zal investeren in digitale vaardigheidstraining.

Wat het gebruik van internetdiensten betreft, verschijnt België slechts op de 13e plaats in de DESI-index. Een stapje achteruit, dus. Toegegeven, de meeste van onze landgenoten zijn nu online en hebben toegang tot een breed scala aan diensten, voornamelijk voor sociale netwerken, maar niet uitsluitend: naar verluidt bankieren de Belgen graag online en zijn ze ook te vinden voor het downloaden van muziek, video’s en games, en winkelen. Merkwaardig is wel het zeer lage percentage Belgen die het internet gebruiken voor informatie: ons land eindigt op de 26ste plaats.

E-commerce: internationaal achterop

België doet het goed wat de integratie van digitale technologie in bedrijven aangaat. Dit is te danken aan de verschillende strategieën die werden toegepast om de digitalisering van bedrijfsprocessen te stimuleren. Minder positief is dat KMO’s in ons land geen vooruitgang boeken op het gebied van e-commerce en onlineverkoop in het buitenland. Dit gaf aanleiding tot verscheidene nieuwe digitale agenda’s (federaal en regionaal) om de adoptie van digitale technologieën te stimuleren en het personeel van bedrijven op te leiden in het gebruik van deze technologieën.

In de overheidsdiensten ten slotte geeft België een contrasterend totaalbeeld te zien, met minder vooruitgang in de afgelopen jaren. Hoewel ons land zich goed positioneert in voorgevulde documenten en e-gezondheidszorg, vormt de federale structuur een uitdaging voor de ontplooiing van coherente e-overheidsdiensten in het hele land. Het gebruik van diverse en niet noodzakelijkerwijs onderling compatibele systemen lijkt een handicap te zijn, terwijl op sommige gebieden, zoals Justitie, het potentieel van digitale technologie (nog) niet volledig wordt benut.