Afbeeldingen van het internet op uw website? Dit kan peperduur uitvallen!
Als u nu en dan foto’s van het internet downloadt voor gebruik op uw eigen website, dan leest u best dit artikel. De meeste online beschikbare afbeeldingen zijn beschermd door intellectuele eigendomsrechten die overeenstemmen met de rechten van de auteur op zijn fotografische werk.
Conform de jurisprudentie van het Hof van Cassatie is “een foto beschermd door het auteursrecht van zodra ze de uitdrukking van een intellectuele inspanning van haar ontwerper is” (Hof van Cassatie, 14 april 1889). Hoewel dit arrest geruime tijd voor het internet verscheen, blijft het perfect toepasbaar op de werkelijkheid van de 21e eeuw. Bovendien hoeft de auteur de vermelding ‘© copyright’ niet op het beeld aan te brengen omdat het Verdrag van Bern van 1886 de Staten verbiedt zulke verplichtingen op te leggen.
Kortom, als u een foto gebruikt die niet vrij van rechten is, begaat u hoogstwaarschijnlijk een overtreding.
“Iedereen wordt geacht de wet te kennen”
Omdat weinig mensen zich rekenschap geven van het risico op een overtreding dat voortvloeit uit de reproductie van foto’s afkomstig van het internet, ontstonden België en elders in Europa firma’s gespecialiseerd in het opsporen van hergebruikers van foto’s zonder toestemming.
Concreet bieden deze ondernemingen aan de auteurs de bescherming van hun intellectuele eigendomsrechten en registreren ze de foto’s in hun eigen databank. Nadien scant een software duizenden webpagina’s om websites op te sporen die deze beelden hebben gebruikt. Zodra het systeem een eventueel niet geoorloofd hergebruik vaststelt, wordt de verantwoordelijke uitgever (meestal een onderneming) gecontacteerd met de vraag om de licentie voor te leggen waarmee hij het recht geniet om dit beeld voor eigen rekening te gebruiken.
Als de verantwoordelijke uitgever niet in staat is om een dergelijke licentie voor te leggen, wordt hij verzocht deze op retroactieve manier aan te kopen om de situatie te regulariseren. Dit kost meestal meerdere honderden euro’s, veel meer dan de oorspronkelijke kost van een hergebruiklicentie. Als uitgever beslist deze som niet te betalen, wordt hij door een advocaat bedreigd met gerechtelijke vervolgingen en zware financiële boetes die van 100 tot 100.000 euro kunnen oplopen.
Hoe vermijdt u zulke pijnlijke verrassingen?
Neem de nodige voorzorgen om niet in een dergelijke situatie te verzeilen. Als u gebruik wenst te maken van een foto die u op het web hebt gevonden, contacteer dan de auteur van de foto of zijn vertegenwoordiger en vraag de toestemming. Verduidelijk of u de foto al dan niet voor commerciële doeleinden wenst te gebruiken, bespreek de plaats waar u de foto zult gebruiken, de duur van de gevraagde toestemming en eventueel de prijs.
Bewaar de bewijzen van deze schriftelijke uitwisseling van berichten om u maximaal te beschermen. Het kan ook eenvoudiger en sneller als u foto’s op gespecialiseerde websites als Shutterstock of Flickr aankoopt, waar u meteen het recht geniet om deze foto’s te hergebruiken.
Een andere aanpak is de functie die Google Images aanbiedt (zie afbeelding): hiermee vindt u foto’s die vrij van rechten zijn of die ook voor commerciële doeleinden mogen worden hergebruikt.
