Gendergelijkheid in technologisch ondernemerschap is allicht een ambitieuze doelstelling, maar ik geloof dat we hiermee aan een dubbel probleem kunnen sleutelen: de onvoldoende aanwezigheid van vrouwen in de ondernemerswereld en hun ondervertegenwoordiging in de technologie.
In 2017 haalde de Barometer van het Vrouwelijk Ondernemerschap in het Brusselse Gewest bemoedigende cijfers. Het aantal vrouwelijke zelfstandigen was in vijf jaar tijd trouwens met 16% gestegen. Goed zo, maar vrouwen blijven onder de 30% en dus ondervertegenwoordigd!
En wat de aanwezigheid van vrouwen in de ICT sector betreft, spreken de resultaten boekdelen! Ik nam onlangs deel aan een conferentie op initiatief van Unesco en UNO-Women, in Brussel georganiseerd door de ARES (Académie de Recherche et d’Enseignement Supérieur), naar aanleiding van de Internationale Dag van de Vrouwen en Meisjes in de Wetenschap. Het thema voor 2020 berustte op twee vaststellingen: de ondervertegenwoordiging van vrouwen in digitale sectoren in de brede zin en het bestaan van gendervooroordelen in de technologieën rond kunstmatige intelligentie (AI). Dit leidt tot een stilzwijgend behoud van de ongelijkheden tussen man en vrouw. De ganse dag lang hebben de spreeksters aan de hand van cijfers de stand van zaken toegelicht. Volgens de Waalse Agence du Numérique “heeft 4,6% van de beroepsbevolking een baan in de IT. Dit is twee keer zoveel als in 2007! 82% van deze functies worden echter door mannen bezet!”
Op ruimere schaal vermeldt de Europese Commissie1 dat “vrouwen 52% van de Europese bevolking uitmaken, maar slechts 15% van de functies bezetten die te maken hebben met ICT.” Een van de redenen is hoogstwaarschijnlijk het gebrek aan belangstelling bij jonge meisjes voor opleidingen in deze sector. Agoria bevestigt dit trouwens voor België: “nauwelijks 25% van de vrouwen is afgestudeerd aan STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) studierichtingen (21e op Europees niveau)”.
Over dit onderwerp zijn er conferenties en literatuur genoeg. Vooraanstaande vorsers en vrouwelijke bloggers komen tot dezelfde vaststellingen en brengen elk hun eigen oplossingen. Laten we er hier terloops aan herinneren dat IT historisch en/of sociologisch niet altijd een mannenzaak is geweest. Vanaf de jaren 80 is deze trend sterk komen opdagen. Wat doen we, veertig jaar later? Dit is ten slotte het belangrijkste vraagstuk.
Hoe bereiken we gendergelijkheid in technologisch ondernemerschap?
Met de opkomst van nieuwe technologieën en de weerslag die ze hebben gehad op onze levenswijze, ons gedrag en, de facto, op onze ondernemingen, kunnen we niet zonder een globale en transversale aanpak.
De verdere ontwikkeling van het ondernemerschap is onlosmakelijk verbonden met digitale en nieuwe technologieën. Vrouwen moeten immers relationele vaardigheden verwerven (soft skills) om een zaak te ontwikkelen, maar ook bepaalde technische vaardigheden onder de knie krijgen om de online zichtbaarheid van hun project, dienst of product te vergroten. Er worden regelmatig oplossingen voorgesteld, maar naar mijn mening is een permanente en professionele opleiding een effectief antwoord.
Iedereen is het er namelijk over eens dat het voor vrouwen hoog tijd is om de ‘informatiesnelweg’ te nemen. Allemaal goed en wel, maar ze moeten daar ook leren rijden en kaarten en verkeersborden lezen.
Wanneer Agoria voorspelt dat 310.000 mensen in 2030 hun baan gaan verliezen omdat hun vaardigheden niet meer nuttig zullen zijn, dan is het van fundamenteel belang om vandaag de ondersteunende structuren te creëren en te versterken om de opleiding in de nieuwe digitale instrumenten te stimuleren. Vrouwen mogen deze boot niet missen. Ik pleit ervoor dat ze de nieuwe kansen aangrijpen die de opkomende economische context gaat creëren. Op die manier zullen we morgen misschien geen gendergelijkheid bereiken in de technologie, maar althans een flinke stap in deze richting zetten!
Julie Foulon
CEO van Girleek