[genodigde artikel]
Wat opvalt bij mensen die een burn-out ondergaan? Ongeacht de (overmatige) werklast, de beroepssector, het hiërarchische niveau of enige andere factor, wordt burn-out bijna altijd bespoedigd door een massaal verlies aan betekenis in het werk (“waartoe heeft dit alles gediend?“). Dit is mijn vaststelling. Ik ben al ongeveer tien jaar gespecialiseerd in gezondheid op het werk en de zorg voor mensen met een burn-out.
De mens vindt zijn werk zinvol als dat overeenkomt met zijn of haar potentieel en verzuchtingen, als het een sociale of ecologische meerwaarde biedt en als de professionele omgeving dat erkent. Betekenisvol werk genereert tal van voordelen, voor werknemers én bedrijf. Medewerkers die hun werk zinvol vinden, zijn gemotiveerd en toegewijd aan het bedrijf. Ze hebben vertrouwen in hun capaciteiten. Zij zetten zich in om de doelstellingen te bereiken. Ze zijn dan ook efficiënter en productiever. Ze dragen zorg voor de professionele relaties en voor een aangename organisatorische omgeving.
Medeverantwoordelijkheid
Sens Stress stelt een interventiemodel voor waarvan de drie gebieden bijdragen tot een betekenisvoller bedrijfsleven. Het eerste gebied betreft het “WAAROM van het werk?” Het omvat de waarden, behoeften, het potentieel van een werknemer en waarvoor die werknemer naar het bedrijf komt. Het tweede domein is de “Greenhouse”: de vruchtbare werkomgeving die het bedrijf biedt aan zijn medewerkers. Het laatste gebied is het “Village”. Het gaat om alle interpersoonlijke relaties binnen een organisatie. En die kenmerken zich door vriendelijkheid, respect en steun. Het opbouwen van zinvol werk binnen een bedrijf begint bij de medeverantwoordelijkheid van werknemers en werkgevers. Allen zijn verantwoordelijk voor de omstandigheden waarin betekenis kan ontstaan.
Het belang van anderen
Bij alle werknemers heeft de lockdown de drie betekenisdomeinen ondermijnd, en in het bijzonder het “Village”. Telewerk was voor sommigen een opluchting aan het begin van de inperking (minder onderbrekingen, minder stress van het woon-werkverkeer enz.). Op langere termijn knagen afstand tot collega’s en sociaal isolement echter het professionele welzijn kapot. Collega’s en managers zijn in twee opzichten belangrijk. Ten eerste bouwen ze mee aan de betekenis van het werk: ze geven feedback over het gedane werk en delen waarden. Ze zorgen ook voor een gevoel van gemeenschap en beoordelen de impact van het bedrijf op de samenleving. Ten tweede zijn collega’s en managers een aanzienlijke bron van steun in moeilijke tijden. Samen creëren, samenwerken, brainstormen, elkaar steunen, elkaar geruststellen… sinds de lockdown is dit alles vaak verdwenen. Wetenschappelijke studies tonen trouwens aan dat virtuele sociale interacties minder rijk zijn dan face-to-face contacten. De mensen voelen zich minder verbonden met collega’s en managers. Ze zeggen dat ze zich eenzaam voelen en minder steun krijgen.
Dichtbij ondanks de afstand
Wat kan er gedaan worden om het “Village” in stand te houden tijdens de inperking? Blijf in contact met collega’s via formele en informele videogesprekken en berichtjes. Bevorder gedachtewisselingen in kleine groepen, of zelfs met z’n tweeën, om een persoonlijk moment te delen, want in grote virtuele vergaderingen is zoiets nagenoeg onmogelijk. Wees aanwezig, bezorgd en dankbaar voor de collega’s. Om na te gaan of ze het goed stellen en ook om wat over jezelf te vertellen. Het behoud van het ‘dorp’ bevordert authentieke banden tussen de werknemers van een bedrijf. Het betekent dat je ondanks de afstand dichtbij blijft.
Over de auteur
Stéphanie Delroisse, PhD in psychologie & Hoofd van Sens Stress
