Beslissing van het Grondwettelijk Hof
In een arrest van 23 januari 2020 heeft het Grondwettelijk Hof de wet van 30 maart 2018 betreffende de invoering van een mobiliteitsvergoeding vernietigd (“cash for car” systeem). Het Grondwettelijk Hof verwijt het “cash for car” systeem, dat voornamelijk omwille van ecologische overwegingen werd ingevoerd, in het bijzonder volgende vier zaken:
– Het systeem creëert, zonder redelijke verantwoording, een verschillende behandeling tussen enerzijds werknemers die niet genieten van een mobiliteitsvergoeding en waarvan het loon integraal onderworpen wordt aan (para)fiscale lasten, en anderzijds werknemers die een mobiliteitsvergoeding ontvangen waarover zij vrij kunnen beschikken en waarop een voordelige (para)fiscale behandeling wordt toegepast;
– Er bestaat geen enkele garantie dat de begunstigde van de mobiliteitsvergoeding geen persoonlijke wagen meer gebruikt voor het woon-werkverkeer;
– De werknemer die over meerdere bedrijfswagens beschikt bij eenzelfde werkgever is slechts verplicht om er hier een van in te leveren om de mobiliteitsvergoeding te ontvangen;
– Het bedrag van de mobiliteitsvergoeding wordt bepaald op basis van de cataloguswaarde van de ingeleverde bedrijfswagen, en houdt geen rekening met de woon-werkverkeerafstand en dus evenmin met de impact op het milieu.
Handhaving van de gevolgen tot ten laatste 31 december 2020
De gevolgen van de vernietigde wet worden tijdelijk gehandhaafd en dit tot ten laatste 31 december 2020. Maar wat betekent dit precies?
Wat alvast zeker is, is dat ingevolge het arrest van het Grondwettelijk Hof, behoudens tussenkomst van de wetgever (wat ons eerder onwaarschijnlijk lijkt bij gebreke aan een federale overheid), het “cash for car” systeem definitief zal verdwijnen vanaf 1 januari 2021.
Maar wat zijn de gevolgen voor de werknemers die al toegetreden zijn tot het “cash for car” systeem? Deze werknemers mogen hierin blijven tot eind 2020. Alhoewel het arrest van het Grondwettelijk hof dit niet expliciet aangeeft, beschouwen wij iedere persoon die een schriftelijke overeenkomst tot toetreding tot het “cash for car” systeem heeft ondertekend voor de “inwerkingtreding” van het arrest van het Grondwettelijk Hof, zijnde de datum van de publicatie van het arrest in het Belgische Staatsblad, als zijnde geldig toegetreden tot het “cash for car” systeem.
Zijn “nieuwe toetreders” tot het systeem mogelijk na de publicatie van het arrest van het Grondwettelijk Hof in het Belgisch Staatsblad? De beslissing van het Grondwettelijk Hof is niet duidelijk op dit punt, waarover discussie mogelijk is. Voorzichtigheid is dus aangewezen. Een affirmatief antwoord moet zeker niet uitgesloten worden, maar de vraag is of een dergelijke toetreding nog zin heeft vanuit een administratief en HR-standpunt aangezien de uitdoving van het “cash for car” systeem nog maar een kwestie van maanden is. Dit valt te betwijfelen.
Wat zijn de alternatieve mobiliteitsoplossingen?
Een laatste vraag is wat er met deze werknemers zal gebeuren op het einde van 2020. Wij raden uiteraard aan om werk te maken van het invoeren van een alternatief systeem en hieromtrent duidelijke schriftelijke overeenkomsten te maken tussen de werkgever en de werknemers. De drie voornaamste opties die (op heden) beschikbaar zijn:
- De toekenning van een mobiliteitsbudget in de zin van de wet van 17 maart betreffende de invoering van een mobiliteitsbudget;
- Het ter beschikking stellen van een (nieuwe) bedrijfswagen of een bedrijfsfiets; en
- De toekenning van een bruto cash premie, die (para)fiscaal behandeld zal worden als gewoon loon.
Conclusie
Er bestaan nog alternatieven voor de werkgevers, ondanks de vernietiging van het “cash for car” systeem door het Grondwettelijk Hof, maar het spreekt voor zich dat de alternatieve mobiliteitsopties onvoldoende zijn voor werknemers die in het “cash for car” systeem enkel en alleen een opportuniteit tot loonoptimalisatie zagen…. Wat net een van de motieven van het Grondwettelijk Hof was om tot de vernietiging over te gaan.
Jan Lein, Advocaat CLAEYS & ENGELS
Nicolas Thémelin, Advocaat CLAEYS & ENGELS
Séminarie: Vernietigen van het “cash for car” op maandag 2 maart
.
Tijdens dit tweetalig seminarie zullen de sprekers u de motieven en de gevolgen van het arrest van het Grondwettelijk Hof toelichten alsook de verschillende mobiliteitsalternatieven die blijven bestaan.
Newsletter HR & Social