De arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur blijft de klassieke contractvorm die de voorkeur geniet van de wetgever. Er kunnen echter verschillende redenen zijn om voor een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur te kiezen. Deze redenen verschillen naargelang de specifieke behoeften van de onderneming. Een atypische contractvorm is onlangs ook opnieuw opgedoken in de rechtspraak: de arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur met een vaste termijn.
Het klassieke onderscheid: arbeidsovereenkomsten van onbepaalde versus bepaalde duur
Een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur is, zoals de naam al zegt, een overeenkomst waarbij de partijen op voorhand niet overeenkomen hoelang de dienstbetrekking zal duren.
Een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur is een overeenkomst die een vaste datum of een gebeurtenis bevat die op een bekende datum moet plaatsvinden, waarna de partijen van hun verplichtingen worden bevrijd. Er bestaat ook een andere arbeidsovereenkomst van bepaalde duur waarvan de voorwaarden erg lijken op de klassieke arbeidsovereenkomst van bepaalde duur: de arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk.
Hier volgen enkele van de belangrijkste gevolgen van arbeidsovereenkomsten van bepaalde duur:
1. Vormvereisten: een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur moet schriftelijk worden gesloten uiterlijk op het moment van indiensttreding. Is er geen geschrift, dan is de arbeidsovereenkomst onderworpen aan de regels die gelden voor arbeidsovereenkomsten van onbepaalde duur.
2. Vroegtijdige beëindiging: de arbeidsovereenkomst kan vroegtijdig worden beëindigd met inachtneming van een opzeggingstermijn of -vergoeding tijdens de eerste helft van de looptijd van de arbeidsovereenkomst (zonder dat deze periode zes maanden overschrijdt). Na deze periode kan de arbeidsovereenkomst van bepaalde duur slechts worden beëindigd mits de betaling van een beëindigingsvergoeding. Deze vergoeding is gelijk aan het bedrag van het loon dat verschuldigd zou zijn geweest tot het einde van de arbeidsovereenkomst, met een maximum van het dubbele van de opzeggingsvergoeding indien het een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur zou zijn geweest.
3. Opeenvolgende arbeidsovereenkomsten van bepaalde duur: het sluiten van opeenvolgende arbeidsovereenkomsten van bepaalde duur vereist de naleving van restrictieve regels inzake de duur en de redenen van de opeenvolging. De niet-naleving van deze regels heeft de herkwalificatie naar een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur tot gevolg.
Redenen om te kiezen voor een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur
Verschillende situaties kunnen de partijen ertoe aanzetten om een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur af te sluiten in plaats van te kiezen voor een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur. Hierna volgen enkele voorbeelden:
• de onderneming heeft mankracht nodig voor een specifiek project zoals een evenement, een consultancyopdracht, de ontwikkeling van een applicatie, een bepaalde werf, specifiek onderzoek, enz.
• de werknemer is op zoek naar een ervaring van een bepaalde duur voordat hij aan een ander project begint.
• een uitzonderlijke stijging van de vraag vereist de tijdelijke uitbreiding van een team.
• de partijen willen zich in eerste instantie niet voor onbepaalde duur engageren, maar geven de voorkeur aan een eerste ervaring, waarna ze zullen beoordelen of ze de samenwerking willen verlengen voor onbepaalde duur.
Hoe zit het met de arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur met vaste termijn?
In de rechtspraak wordt al langer aanvaard dat een overeenkomst van onbepaalde duur gepaard kan gaan met een vaste termijn, dit wil zeggen een clausule die bepaalt dat de arbeidsovereenkomst eindigt op een door de partijen vastgestelde datum zonder opzeggingstermijn of -vergoeding. Vóór die datum kan de arbeidsovereenkomst door beide partijen worden beëindigd volgens de regels die gelden voor arbeidsovereenkomsten van onbepaalde duur. Dit type arbeidsovereenkomst komt in de praktijk steeds vaker voor. Een recent arrest van het Arbeidshof van Luik bevestigt dat er geen legitieme doelstelling vereist is om deze contractvorm te gebruiken. Wij raden echter sterk aan om de reden te specificeren in de overwegingen van de arbeidsovereenkomst, zodat u kan aantonen dat de vaste termijn niet wordt gebruikt om de opzeggingstermijn of de betaling van een opzeggingsvergoeding te omzeilen.
|
Over de auteurs
Catherine Lipski & Sacha Henet, Advocaten Eubelius
