Tijdens het evenement “Brussels Meets Brussels” beklemtoonde Beci eens te meer dat mobiliteit een grote uitdaging is en blijft voor Brussel. In deze context wil ik voortbouwen op een van de (goede) ideeën van de Oproep van de XI, een initiatief van de krant l’Écho aan het begin van dit jaar: “Maak van België (en vooral Brussel) de kampioen van de autonome auto”.
Een dom voorbeeld, om te beginnen: onlangs moest ik met twee collega’s naar een partner aan de Vorstlaan, vanuit ons hoofdkantoor aan het Louizaplein. We namen alle drie onze eigen bedrijfswagen. Waanzinnig? In feite was dit de enige logische oplossing. Om met zijn drieën van punt A naar punt B te rijden, volstond één auto. Alleen moesten we aan het einde van de bijeenkomst ieder een andere richting uit om naar huis te keren. Zo dom is dat voorbeeld dus niet. Het illustreert de realiteit van veel Brusselaars en werknemers: mobiliteit beperkt zich niet tot een verplaatsing van A naar B in de ochtend en een terugkeer naar A aan het einde van de dag.
Jammer genoeg speelde de technologie geen grote rol in de verkiezingscampagnes van de afgelopen jaren. “Technology will save us”, luidt het gezegde, maar de politici van hier en elders zijn er nog niet aan begonnen.
Gebruikers van Uber (alle socio-lobbyistische overwegingen terzijde) en Waze zullen beamen dat deze twee “apps” een revolutie teweegbrengen in het concept van mobiliteit. Maar dat volstaat niet. Al leggen we onze hersenen in alle mogelijke kronkels, het mobiliteitsprobleem zullen we tegen 2020 niet opgelost krijgen. Het kan alleen door ver genoeg in de toekomst te kijken en vervolgens terug te keren naar het heden. Een soort retro-planning, weet je, zoals in de bedrijfswereld.
Beeld je in: 2040. Volgens alle prognoses is de autonome auto een realiteit geworden. Of dat voertuig nu op benzine, elektriciteit, waterstof of chocolade loopt, laten we even buiten beschouwing. Het heeft geen invloed op de redenering.
Met de opkomst van de autonome auto’s is het beroep van taxichauffeur (Taxis Verts, Uber of wat dan ook) uitgestorven. Jammer, maar het is nu eenmaal zo. Uber investeerde zwaar in autonome wagens en koppelde zich waarschijnlijk aan Waze (of dat deden hun respectieve opvolgers binnen 20 jaar), door overname of fusie. Al deze autonome auto’s worden nu gedeeld. Als ik Uber inschakel om van punt A naar punt B te gaan, kan het me trouwens niet schelen of er iemand naast me zit (zolang het maar goedkoper is). Er is onvermijdelijk iemand die (ongeveer) op hetzelfde moment naar (ongeveer) dezelfde plaats als ik gaat. De “app” plant dit alles in om reistijd en kosten te optimaliseren.
Onze drie caballeros van daarnet zullen zich daarom als volgt verplaatsen: autonoom Uber, onder Waze, om alle drie samen van punt A naar punt B te gaan, gevolgd door een autonoom Uber (gedeeld met andere mensen) – en nog steeds onder Waze – om na de vergadering naar huis te gaan. De verplaatsingskosten voor de onderneming moeten nog worden bepaald, omdat deze uiteraard verband houden met de belasting op bedrijfswagens (voor zover die in 2040 nog bestaat) en op mobiliteitsoplossingen in het algemeen.
Tot zover de wereld binnen 20 jaar. Alle autofabrikanten bereiden zich hierop voor. Uber heeft zich al bereid verklaard om “op het gelegen tijdstip” massaal te investeren in de autonome auto.
Waarom zouden we er ons niet op voorbereiden? Waarom maken we van Brussel geen pioniersstad voor gedeelde autonome auto’s? Door zijn omvang en ligging is Brussel het ideale “laboratorium” voor elke nieuwe technologie of maatschappelijke evolutie.
Laten we eerlijk toegeven dat dit labo totaal wordt verwaarloosd. Waarom? Vanwege de institutionele doolhof: de uitvoering van een dergelijk ontwrichtend beleid in Brussel zou de goedkeuring vereisen van de verscheidene machtsniveaus die de stad “mede beheren” of beïnvloeden (gemeenten, gewesten, federaal, enz.). Daar komt op korte termijn niets van in huis!
De afschaffing van de institutionele doolhof is een belangrijke voorwaarde voor een coherent mobiliteitsbeleid in Brussel. Dit is het grootschalige project waar politici nu aan moeten werken om misschien binnen … 20 jaar klaar te zijn?