Transport over de waterweg: de oplossing voor het fileleed in Brussel?

[Coproductie] De laatste jaren is het kanaal in Brussel de enige toegangsweg naar Brussel geworden die niet volledig vast zit. Bovendien heeft het kanaal de capaciteit om het dubbel aantal trafieken op te vangen, zonder dat daarvoor nieuwe infrastructuur nodig is. Op basis van die vaststelling stimuleert de Haven van Brussel, die beheerder is van de waterweg, bedrijven om gebruik te maken van het waterwegtransport voor de aan- en afvoer van goederen naar de hoofdstad.

Dankzij deze transportwijze kunnen fileproblemen in Brussel opgelost worden, zoals regelmatige vertragingen in levertijden en het grote gebrek aan chauffeurs. Anderzijds kan de logistieke keten duurzamer worden. Een modal shift van de weg naar de waterweg of een combinatie van beide, kan de uitstoot van CO₂ aanzienlijk verlagen. Een voorbeeld: in 2018 konden 680 000 vrachtwagens in en rond de hoofdstad vermeden worden en maar liefst 106 000 ton CO₂ in de lucht, allemaal dankzij het volume van 7,3 miljoen ton vervoerde goederen over de waterweg in de haven van Brussel!

De aanpak krijgt de steun van het Gewest

Om de goederenstromen te optimaliseren, de hinder te beperken en de impact op de mobiliteit in de stad te verkleinen, heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een strategisch plan voor het goederenvervoer uitgewerkt. Het plan werd door de gewestregering goedgekeurd in 2013 en biedt een politieke langetermijnstrategie, met o.a. de wil om het goederentransport in de hoofdstad efficiënter en duurzamer te maken. Sindsdien heeft de Haven van Brussel twee stedelijke overslagcentra aangelegd langs het kanaal. Op de platformen kunnen goederen die aankomen via de waterweg gelost worden, indien nodig herverpakt en getransporteerd worden naar hun eindbestemming met een ander vervoermiddel dat beter aangepast is aan de stad.

Allerlei innovatieve mogelijkheden

De mogelijke samenwerkingsverbanden tussen de transportwijzen zijn legio en bieden bedrijven de kans om hun logistieke keten te optimaliseren. Een winkel in het stadscentrum bijvoorbeeld kan overwegen zijn producten per boot over het kanaal te vervoeren tot aan de stadspoorten. De goederen worden gelost op de kade en herverpakt en daarna leggen ze de laatste kilometers af m.b.v. elektrische bestelwagens of zelfs driewielers voor kleine pakjes. Dat is het ‘last mile logistics’ beleid waarvoor meer en meer startups almaar innovatievere oplossingen bedenken, vaak om het transport groener te maken.

Bovendien vindt het gepalettiseerd goederentransport per boot steeds meer ingang, vooral in de sector van de bouwmaterialen. De paletten kunnen in vijf uur tijd vanuit Antwerpen vervoerd worden over de waterweg en rechtstreeks en snel gelost worden op de gewenste plek, met behulp van een kraan op de boot. Een interessant alternatief voor vrachtwagentransport voor heel wat bedrijven.