[Gastartikel]
Een manier om de koopkracht van werknemers te ondersteunen
In het kader van de huidige crisis willen veel ondernemingen hun werknemers op een eenvoudige en (para)fiscaal voordelige manier verlonen.
In deze context kan een interessante aanpak erin bestaan de algemene vergadering van de onderneming, die gewoonlijk in het voorjaar plaatsvindt, te laten stemmen over de toekenning aan de werknemers van de gehele of gedeeltelijke winst van het boekjaar 2022 in de vorm van een “winstpremie”.
Deze winstpremie is interessant omdat hij is vrijgesteld van patronale socialezekerheidsbijdragen en omdat de werknemers er minder belastingen op betalen. Het is dus tijd om erover na te denken!
Het begrip winstpremie
De winstpremie is geregeld bij de wet van 22 mei 2001 betreffende de deelneming van werknemers in het kapitaal en de winst van ondernemingen. Hij wordt gedefinieerd als “de premie die in speciën wordt toegekend wanneer de vennootschap (…) een deel of het geheel van de winst van een boekjaar wenst toe te kennen aan de werknemers, waarvan de specifieke modaliteiten overeenstemmen met de voorschriften van deze wet en opgenomen zijn in een beslissing van de gewone of buitengewone algemene vergadering”.
Een premie die winst vereist
De bovenstaande definitie impliceert het bestaan van winst. Indien er geen winst is, is het dus niet mogelijk om een winstpremie toe te kennen. We wijzen er ook op dat VZW’s, die niet onderworpen zijn aan de vennootschapsbelasting voor inwoners of niet-inwoners (maar aan de rechtspersonenbelasting), geen winstpremie kunnen toekennen krachtens de wet van 22 mei 2001.
Een collectieve premie
De winstpremie is een collectieve premie. Zij moet worden ingevoerd ten behoeve van alle werknemers van de onderneming. Het recht op de winstpremie kan echter worden verbonden worden aan een anciënniteitsvoorwaarde van maximaal een jaar. Werknemers die tijdens het betrokken boekjaar ontslag nemen of om dringende reden worden ontslagen, kunnen in beginsel worden uitgesloten. Anderzijds kan de winstpremie onder bepaalde voorwaarden pro rata de werkelijke arbeidsprestaties worden uitbetaald. Ten slotte is het mechanisme van de winstpremie voorbehouden aan werknemers. Zelfstandig bedrijfsleiders zijn dus automatisch uitgesloten.
Er zijn twee mogelijke vormen van winstpremie
In de praktijk kan deze cashwinstpremie twee verschillende vormen aannemen:
– Ofwel een “identieke” winstpremie, waarvan het bedrag gelijk is voor alle werknemers of overeenkomt met een gelijk percentage van hun bezoldiging. In dat geval volstaat het dat de gewone of buitengewone algemene vergadering (waarvan de notulen bepaalde verplichte vermeldingen moeten bevatten) bij gewone meerderheid besluit de winstpremie toe te kennen. De werkgever stelt de werknemers vervolgens schriftelijk (bijvoorbeeld per e-mail) in kennis van deze beslissing. De vakbonden komen niet tussenbeide.
– Of een zogenaamde “gecategoriseerde” winstpremie, die aan alle werknemers wordt toegekend, maar waarvan het bedrag (met een maximale verhouding van 1 tot 10) afhangt van objectieve criteria die door de wet zijn bepaald (bijvoorbeeld: anciënniteit, functie). In dit geval moet de winstpremie, naast een beslissing van de algemene vergadering, het voorwerp uitmaken van een specifieke collectieve arbeidsovereenkomst (of een toetredingsakte bij ontstentenis van een vakbondsafvaardiging in de onderneming) die aan bepaalde voorwaarden voldoet.
Een initiatief van de werkgever, met enkele richtsnoeren
Het staat elke werkgever vrij al dan niet een winstpremie toe te kennen, maar deze mag niet in de plaats komen van het loon of enig ander voordeel. Bovendien mag het totale bedrag van de winstpremie niet hoger zijn dan 30% van de totale bruto loonmassa.
De voordelen van de winstpremie
De winstpremie is niet onderworpen aan gewone socialezekerheidsbijdragen. Fiscaal is slechts een belasting van 7% verschuldigd. De winstpremie is echter onderworpen aan een solidariteitsbijdrage van 13,07% ten laste van de werknemer en is niet aftrekbaar voor de vennootschapsbelasting door de werkgever.
Naast de gunstige (para)fiscale behandeling heeft de winstpremie nog andere voordelen: zij wordt niet opgenomen in de berekening van de loonnorm en kan eenmalig worden toegekend.
Denk erover na!
Over de auteur
Nadège Toussaint, Advocaat – Senior Associate, CLAEYS & ENGELS Advocaten