[Gastartikel]
Na ‘the great resignation’ bracht het jaar 2022 ons de ‘quiet quitting’. In tegenstelling tot de eerste trend zijn dit mensen die beslissen niet meer te doen dan in hun huidige baan van hen wordt verwacht. Dit uit zich in attitudes zoals geen e-mails meer beantwoorden buiten de normale werktijd (het recht op onbereikbaarheid zou ons in ieder geval moeten aanzetten dergelijke praktijken aan de kaak te stellen), geen taken uitvoeren die niet in de functieomschrijving staan, tijd voor zichzelf nemen, etc. Volgens het laatste onderzoek van Gallup naar de betrokkenheid van werknemers (‘State of the Global Workplace – Gallup, Report 2022’) staat Europa op de laatste plaats (met 14% van de werknemers die verklaren in hun baan ‘betrokken’ te zijn; in Noord-Amerika is dat 33%.) Een onderwerp dat vaak ter sprake komt in verband met deze ‘ongekende’ situatie is telewerken en de negatieve gevolgen daarvan voor het moreel van de werknemers – en dus ook voor de productiviteit…
Telewerken is niet langer een essentieel overlevingsmiddel. Het wordt nu aangeklaagd alsoorzaak van de negatieve mentale toestand van werknemers. Elon Musk heeft zelf de oorlog verklaard aan deze vorm van werk en decreteerde dat “zij (zijn medewerkers dus) niet langer vanuit huis mogen werken, tenzij Musk zelf uitdrukkelijk zijn toestemming heeft gegeven”. Moet telewerk dus uit onze organisaties worden verbannen om terug te keren naar een zekeresereniteit en een hogere inzet? Het antwoord is onvermijdelijk complex omdat het multifactorieel is. De huidige trends tonen aan dat mensen bijzonder gehecht zijn geraakt aan telewerk.
“In 2022 zegt 43% van de Belgen dat hun job hen toelaat om te telewerken. Van hen wil slechts een minderheid (5,1%) nog elke dag op kantoor gaan werken.” (“2022, Belgen willen 50% van de tijd thuis werken”, een SD WORX-enquête van mei 2022)
Zoals bij elke beroepsactiviteit vereist telewerken de ideale combinatie van 2 factoren: bekwaamheid en motivatie. Wat de bekwaamheid betreft, dienen de volgende elementen in overweging te worden genomen:
Wat de motivatie aangaat, spelen de volgende factoren een rol:
Op het vlak van de productiviteit vertonen de cijfers van zowel Gallup (Enquête van juni 2022 over telewerken) als SD Worx en BDO (Enquête over telewerken – juni 2021) een stijging van de productiviteit. Zozeer zelfs dat sommige mensen gaan vrezen voor hun geestelijke gezondheid en zich zorgen maken over hun “overinvestering”, met als mogelijk gevolg een burn-out – een van de voornaamste oorzaken die leiden tot ‘quiet quitting’ – in combinatie met het gebrek aan follow-up door het management en de perceptie van zinloos werk.
Deze huidige trend getuigt volgens mij van iets veel ruimers: welke relatie willen we (individueel en collectief) ontwikkelen met werk en welke maatschappelijke rol moet dat werk nog spelen? Telewerk is ongetwijfeld op een cruciaal moment opgedoken en heeft het fenomeen zeker versneld. Het is echter niet de oorzaak van de huidige situatie: wij hebben behoefte aan sociale contacten en dragen graag bij aan het bereiken van doelstellingen. Organisaties zijn in staat deze elementen (opnieuw) centraal te stellen.
Over de auteur